Gastblog: Soumaya Bermouna, 11 juni 2014

De eerste besluiten op de verzoeken tot het verlengen van de inschrijvingen in het Rbtv zijn inmiddels genomen. Wat blijkt? In het eerste kwartaal van 2014 is circa 20% van de in de afgelopen vijf jaar ingeschreven tolken en vertalers niet verlengd. De reden? Een verklaring hiervoor kan zijn dat de kwaliteitsverplichting wordt onderschat alhoewel ik sterk van mening ben dat de nieuwe situatie een sterk aanpassingsvermogen van de tolk en vertaler vergt. Echter, hoe zit de nieuwe situatie nou in elkaar?

Onderscheid je als beëdigde tolk & vertaler

Onlangs zijn de signalen bij de eerste verlenging sinds de inwerkingtreding van de Wbtv uitgezet en de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie heeft hier reeds in zijn brief van 11 april 2014 duidelijkheid over gegeven. Uit een analyse van de Raad voor Rechtsbijstand is gebleken dat gedurende de eerste drie maanden van 2014 circa 20% van de inschrijvingen niet voor verlenging in aanmerking is gekomen en derhalve is komen te vervallen. De resultaten tonen aan dat de meeste vervallen inschrijvingen talen betreffen waarvan een groot aanbod vanuit het Rbtv inzetbaar blijft. Als conclusie is daarom ook getrokken dat de “opschoning” geen effect heeft op de kwaliteit en integriteit van tolk- en vertaaldiensten binnen het rechtsbestel en daarmee geen bedreiging vormt. De staatssecretaris spreekt van “een risico dat te weinig beëdigde tolken of vertalers beschikbaar zullen zijn, zeer gering wordt geacht”.

Titelbescherming

Het is dan ook geen verrassing dat het vervallen van een inschrijving bij het niet voldoen aan de verlengingscriteria ook niet minder dan rechtvaardig wordt geacht. De intentie van de wetgever was namelijk tijdens de totstandkoming van de wet en gelet op het kwaliteitstraject al zeer duidelijk: integriteit en kwaliteit prevaleert boven alles. Om die reden is de titelbescherming ten aanzien van de oude wet dan ook buiten beschouwing gehouden. Om voor inschrijving in aanmerking te komen en dus de titel van beëdigd tolk/ vertaler te kunnen dragen, dient men aan te tonen voldoende kwalitatief en integer te zijn. Alleen als dit bekrachtigd is bij bestuurlijk besluit (lees: screening door Bureau Wbtv), zal men ingeschreven worden en blijven in het register. Daarnaast, enkel als men om de vijf jaar weet aan te tonen te voldoen aan de PE- en werkervaringseis zal de inschrijving verlengd worden in het register. Anders dan bij de oude wet ligt hiermee de verantwoordelijkheid van de uitvoering van de wet volledig bij de Minister van Veiligheid en Justitie (uitgevoerd door Bureau Wbtv). De rechtbank is tegenwoordig enkel bevoegd te beëdigen, waarvan deze beëdiging volledig afhankelijk is van het besluit tot inschrijving in het Rbtv.

Naar mijn mening onderscheidt de beëdigde tolk/vertaler anno nu zich aan de hand van diens inschrijving in het Rbtv.

Sta je niet ingeschreven in het Rbtv en wil je toch bewijzen dat je die titel van beëdigde tolk / vertaler nog altijd waardig bent? Dan zou ik zeggen: toon aan dat je aan de criteria voldoet en laat je opnieuw inschrijven. Laat zien wat je waard bent!

Auteur: Soumaya Bermouna

Soumaya is in de zomer van 2013 afgestudeerd met het onderzoek “De juridische status van de beëdigde tolk en vertaler binnen het justitieel domein”. Dit onderzoek heeft zij verricht in opdracht van de Raad voor Rechtsbijstand (Bureau Wbtv) aan de opleiding Rechten te Amsterdam. Binnen haar rechtenstudie heeft zij zich gespecialiseerd op verschillende aspecten van het Internationaal- en Europees recht met een focus op Mensenrechten. Momenteel is zij Master of Science studente levensmiddelenwetenschappen aan de Wageningen University & Research Centre.

Terugblik: “De onduidelijkheid rondom de inschrijving in het Rbtv heeft ten behoeve van mijn afstuderen aan mijn rechtenstudie geleid tot een afstudeeronderzoek in opdracht van de Raad voor Rechtsbijstand. Mijn onderzoek heeft de betekenis van de status van beëdiging en diens verhouding met de inschrijving in het Rbtv concreet in kaart gebracht. Mijn primaire doel hierbij was om meer duidelijkheid te bieden aan de beroepsgroep van tolken en vertalers. Dit heb ik bewerkstelligd in de vorm van het onderzoeksrapport en de aanbevelingen aan de Raad om een communicatietraject te starten richting de beroepsgroep. Tot slot wil ik graag opmerken dat het onderzoek mij heeft geleerd dat beëdigde tolken en vertalers een onmisbare rol spelen binnen het rechtsbestel”.

• Samenvatting op site van RvR: de beëdigde vertaler >>
• Algehele afstudeeronderzoek document (pdf) >>