Bent u opdrachtgever en wilt u meer weten over wat er komt kijken bij het uitbesteden van tolkopdrachten en de verschillende tolktechnieken?

• Wat doet een tolk voor u?
• Welke manieren van tolken zijn er?
• Moet u zich voorbereiden?

Uit de Tolkwijzer:
"Verkeerde talencombinatie; onduidelijkheden over de soort tolkwerkzaamheden (consecutief of simultaan); slechte informatieverstrekking aan de tolk, die zich daarom niet voldoende op het gespreksonderwerp heeft kunnen voorbereiden; slecht functionerende tolkapparatuur of apparatuur die niet geschikt is voor de tolksituatie; onvoldoende overleg tussen tolk en opdrachtgever..."

De Tolkwijzer is ontwikkeld door verschillende tolkorganisaties. De brochure is in 2007 gepubliceerd en geeft informatie aan opdrachtgevers over de inzet van een tolk. U kunt de onafhankelijke tolkwijzer hier gratis downloaden.

U wilt een vertaling laten maken, maar u weet niets of weinig van vertalen af? Er is ook een Vertaalwijzer (2005) opgesteld. Op deze manier kunnen opdrachtgevers een beter inzicht krijgen in het werk van vertalers zodat vertalingen optimaal kunnen worden uitgevoerd. 

Tolken Select krijgt veel vragen over de Permanente educatie (PE) verplichting van het Bureau btv. De Wet beëdigde tolken en vertalers (Wbtv) stelt hoge eisen aan de beëdigde tolk/ vertaler. Voor geregistreerde tolken en vertalers geldt een bijscholingsverplichting. Begin 2014 komen de eerste inschrijvingen in het Rbtv voor verlenging in aanmerking. Een beknopt overzicht:

Beëdigde tolk/vertaler met Rbtv-nummer

• Beëdigde tolken en vertalers dienen tijdens zijn inschrijving van 5 jaren 80 PE-punten hebben behaald (gemiddeld 16 punten per jaar). De periode is afhankelijk van de datum van inschrijving. Dus niet standaard tussen 1 januari 2009 en 1 januari 2014.
• Beëdigde tolken en vertalers moeten hun verzoek tot verlenging enkele weken voor het einde van hun inschrijving bij het Bureau Wbtv indienen. Dat wisselt dus per persoon.
• Elke PE-puntstaat gelijk aan één aantoonbaar gevolgd lesuur.
• U kunt een overschot aan PE-punten niet overhevelen naar de volgende inschrijfperiode.
• De educatie die geaccrediteerd wordt door het Bureau BTV is onderverdeeld in acht kennisgebieden / categorieën beroepsuitoefening (artikel 11 van het Besluit PE): 4 vakinhoudelijk (a t/m d) en 4 vakoverstijgend (e t/m h). Meer informatie hierover kunt u lezen in het Besluit permanente educatie Wbtv (30 december 2011)
• Van de 80 PE-puntenmoeten minimaal 40 PE-punten betrekking hebben op het volgen van vakinhoudelijke scholingsactiviteiten (kennisgebieden / categorieën a t/m d). U mag dus meer PE, of zelfs alle PE in categorie a t/m d halen!

Tolk/vertaler op de Uitwijklijst

Staat u op de Uitwijklijst? De plaatsingsregels voor de Uitwijklijst zijn per 1 juli 2013 gewijzigd. Lees meer op de website van het Bureau Wbtv >>

PE-punten bijhouden

Voor elke tolk of vertaler wordt door het Bureau Wbtv nog altijd bijgehouden welke scholingsactiviteiten zijn verricht, hoeveel punten daarvoor zijn toegekend en, voor zover van toepassing, vrijstelling is verleend. Een half jaar voor het einde van de periode van inschrijving in het Rbtv of plaatsing op de Uitwijklijst en tien weken voor dat einde ontvangt de tolk of vertaler bericht van het Bureau Wbtv over het aantal PE-punten dat tot dan toe is toegekend en eventueel nog moet worden behaald. Een eventueel overschot aan PE-punten kan niet worden meegenomen naar een volgende inschrijf/plaatsingsperiode. (Procedure toekenning PE-punten Bureau Wbtv)

Indien u bij Tolken Select een cursus hebt gevolgd dan dienen wij een verzoek in tot toekenning van punten bij het Bureau Wbtv. Echter, PE-punten worden alleen toegekend aan een tolk of vertaler die als cursist een activiteit heeft verricht. Tolken Select ontvangt geen bevestiging van wel of niet toegekende punten. Hierdoor heeft Tolken Select geen inzicht in het verloop van de toekenning van PE-punten door het Bureau Wbtv. Dat is lastig. We adviseren u daarom ook zorgvuldig bij te houden hoeveel pe-punten aan u zijn toegekend door het Bureau Wbtv! U krijgt automatisch bericht van het Bureau Wbtv.

Meer informatie over Permanente Educatie en relevante wet- en regelgeving

Dit is een deel van het originele persbericht van De Nationale ombudsman

De Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer, is van oordeel dat overheidsinstanties die verantwoordelijk zijn voor de medische zorg van asielzoekers en vreemdelingen zonder papieren, meer oog moeten hebben voor hun positie. Er wordt vaak te eenzijdig uitgegaan van zelfredzaamheid van deze mensen, terwijl het vaak om geïsoleerde en kwetsbare mensen gaat. Brenninkmeijer: 'Ik zie spanning tussen het denken vanuit het systeem van gezondheidszorg, kostenbeheersing en het uitsluiten van veiligheidsrisico's aan de ene kant en aan de andere kant het denken vanuit mensen die medische hulp nodig hebben.'

In zijn rapport 'Medische zorg vreemdelingen' dat hij vandaag aan staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie heeft overhandigd, onderzoekt de ombudsman de toegang tot medische zorg in asielzoekerscentra (COA-locaties), in vreemdelingendetentie en bij vreemdelingen op straat. Hij constateert dat 'de inzet van de professionals op de werkvloer is gericht op de mens, terwijl de blikrichting van de overheid vaak wordt bepaald door denken vanuit het systeem'. Er is een groot verschil in intensiteit van medische zorg.

Het volledige rapport (2013/125) kunt u raadplegen op www.nationaleombudsman-nieuws.nl. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Erna van Eerden, (070) 356 36 37. Kijk voor meer nieuws, rapporten en achtergrondinformatie op www.nationaleombudsman-nieuws.nl en volg de Nationale ombudsman op Twitter: www.twitter.com/nat_ombudsman.

Rapport (pdf)>>

Soms wordt aan ons gevraagd hoe we een QR-code (Quick Response-code) hebben gemaakt voor Tolken Select. Dit vriendelijk ogende tooltje is te scannen met je smartphone waarna je direct wordt doorverwezen naar, in dit geval, de homepage van onze website. Met een QR code kan je dus snel een webpagina openen op een mobiele telefoon. De QR-code is in offline communicatieland aan een ware opmars begonnen.

Heb jij ook al je website vermeld bij de persoonsgegevens in het Register? Dan is het wellicht interessant om gratis een eigen QR code te maken om te gebruiken op je visitekaartje, in een brochure of op andere documenten.

Hoe maak je gratis een QR Code?

Je kan je eigen QR Code maken op de volgende (gratis) websites: Kaywa, QR Generator of Qurify

Stappen:

1. Ga naar (bijvoorbeeld): QR Generator
2. Kies de toepassing waarvoor je de QR code wilt gebruiken (in ons geval de website-URL)
3. Vul de Website URL in (www.tolkenselect.nl)
4. Klik op ‘maak de code’ om je URL te ‘qurificeren’. Er verschijnt een voorvertoning van je QR-code. Ons advies is om de QR-code even te testen!
5. Sla de afbeelding van de QR-code op in jpeg-formaat.
6. QR-code klaar voor gebruik!

Een QR-code lezen?

De zwart/witte blokjes staan voor digitale ‘data’. Door een foto te nemen met een QR-reader in je telefoon, wordt de data gedecodeerd en omzet in bijvoorbeeld een website of tekst. Bijna alle mobiele telefoons met ingebouwde camera ondersteunen QR-scannen, met een QR-reader uit de appstore.

Succes met het maken van je eigen QR-code!

De QR-code naar onze nieuwsbrief van 3 oktober: 

Hoe kun je als tolk of vertaler een grote hoeveelheid informatie onthouden op een leuke en speelse manier? En stel je eens voor dat je een compleet boek kunt samenvatten op slechts een A4! Het kan allemaal met mindmappen! Mindmappen is een eenvoudige techniek waarmee je informatie makkelijk kunt verwerken omdat beide hersenhelften beter met elkaar samenwerken. Het is een synthese tussen geschreven taal en beeldend denken.

Meer informatie over onze training Mindmappen, geheugentraining en snellezen (16PE).

1 Effect

Het effect van mindappen is dat de geheugencapaciteit enorm toeneemt én dat, bijvoorbeeld, aantekeningen tijdens toespraken, meetings, presentaties en tolkdiensten snel en eenvoudig in een gestructureerde vorm kunnen worden opgetekend.

Deze creatieve en bijzondere notatietechniek is 30 jaar geleden ontwikkeld door Tony Buzan en is gebaseerd op het onderzoek van hoe de hersenen werken via zijn vele associaties en netwerken. Mindmappen is letterlijk een ‘map’ van je eigen ‘mind’.

2 Hoe maakt je een mindmap? (turbo uitleg)

Maak een tekening van je onderwerp in het midden van het papier. Een neuron (hersencel) heeft vele vertakkingen; dat geldt ook voor de mind map, waarvan de vertakkingen de punten weergeven die belangrijk zijn. Alle takken ontspringen het centrale beeld. Ze moeten verbonden zijn met het centrum, omdat de hersenen dingen die aan elkaar gekoppeld zijn goed kunnen onthouden. Gebruik in je hele map een woord/beeld per regel. Schrijf je woorden zo recht mogelijk om ze beter te kunnen lezen en onthouden.

Teken kleinere takken aan de dikke takken of hoofdpunten als er nieuwe gedachten in je opkomen. Je kunt daaraan woorden, beelden, kleuren, symbolen of codes toevoegen. Verbind de woorden en ideeën zo met elkaar dat duidelijk is hoe het ene idee met het andere in verbinding staat. Gebruik kleuren, tekeningen en trefwoorden om bepaalde punten te accentueren en de verbindingen aan te geven tussen de verschillende takken van de map. Gebruik waar mogelijk tekeningen en beelden om je creativiteit te stimuleren en geheugen te verbeteren bijvoorbeeld: merknamen, symbolen, codes van afbeeldingen en kleuren.

3 De mindmap techniek leren toepassen

Tolken Select biedt de cursus Mindmappen, geheugentraining en snellezen (2 cursusdagen: 16PE!) al enige jaren aan. Vanwege de positieve reacties plannen we de training graag nog een keer! Uw ervaren, enthousiaste en betrokken trainer voor deze cursus is Jelle Mostert.

• Inclusief Mindmap-pennen en -papier voor de Mindmaptechniek
• Includief boek Mindmapping van Tony Buzan

Zaterdag 28 september 2013 - OBA, Centrale Bibliotheek, Amsterdam

Ook dit jaar organiseert de Taalstudio het DRONGO festival over meertaligheid. Het tweede DRONGO festival vindt plaats op 28 september 2013. Van 10 tot 22 uur door het hele gebouw van de OBA aan de Oosterdokskade in Amsterdam. DRONGO is voor iedereen die leeft in de moderne meertalige wereld en daarin de weg wil vinden. Is mijn taal daarbij een probleem of juist een oplossing? Waar vind ik boekjes, deskundigheid, cursussen, tests, scholen, tolken? Bij DRONGO vind je vragen en antwoorden, een lab en een markt, sprekers en vertellers, en heel veel goede contacten. Lees meer over DRONGO op www.drongofestival.nl! 

Met o.a. Gerda Havertong, Abdelkader Benali, Charlotte Dematons, Stemmen van Afrika, Dag van het Chinees, Provincie Fryslân Plein, Game Changers, Merlijn Twaalfhoven

Het programma van het tweede DRONGO festival over meertaligheid is rond en staat online (programmaboekje). Het festival vindt plaats op zaterdag 28 september 2013 in de OBA Centrale Bibliotheek in Amsterdam.

Koop op tijd je kaarten voor Theater van 't Woord programma!
Er zijn goedkope combitickets (€ 15,-) voor middag of avondprogramma's te koop of losse kaarten per programma (€ 10,- / € 5,-). Klik hier voor online kaartverkoop

13.30 uur: Voorlezen in meertalige gezinnen. Vragen, antwoorden, oplossingen. En de
meesterstemmen van Mark Mieras, Gerda Havertong en Abdelkader Benali. Met de nieuwste inzichten, voor voorlezers en voorleesadviseurs.
15.30 uur: Stemmen van Afrika. Nederlands beroemdste taalwetenschapper Pieter Muysken en rising star Mark Dingemanse nemen je mee langs de talen van Afrika, Suriname en de Antillen. Met Gospelfabriek projectkoor, de filmpremière van 'Verborgen Boodschappen' en lancering van de website Stemmen van Afrika.
17.30 uur: Game Changers. De toekomst is meertalig. Onze game changers zijn de mensen die die toekomst vormgeven. Met Androulla Vassiliou (Eurocommissaris voor Meertaligheid, videoboodschap), Renilde Steeghs (Ministerie van Buitenlandse Zaken), Elke Decruynaere (Schepen van Gent), Jannewietske de Vries (Gedeputeerde Provincie Friesland).
20.00 uur: The Air We Breathe. Unieke meertalige uitvoering van het zangproject van componist Merlijn Twaalfhoven. Van alle kanten omgeven stemmen en woorden het publiek. Aansluitend de uitreiking van de Van Dale Gouden Talenknobbel.

Van 10 tot 22 uur kan je in het hele gebouw van de OBA gratis terecht voor een grote meertalen informatiemarkt, spoedcursussenen, workshops, taallabs, lezingen, helpdesks, netwerkcafé, tolken-vertalersseminar van Concorde Group (alleen voor genodigden), De Dag van het Chinees, Provincie Fryslân Plein en een kinder-encultureelprogramma. Er is ook een Engelstalig en Language No Problem programma.

DRONGO is voor iedereen die leeft in de moderne meertalige wereld en daarin de weg wil vinden. Voor kinderen en ouders, studenten en docenten, taalprofessionals, beleidsmakers en taalfans!

Kijk voor het volledige programma en online programmaboekje op: www.drongofestival.nl

Volg DRONGO op facebook en twitter!

Sinds enkele jaren verwacht het Bureau beëdigde tolken en vertalers (Bureau btv) reeds dat het gebruik van een uniforme stempel verplicht zal worden.Die status heeft de stempel nu nog niet. Men mag het nu al gebruiken, maar moet dat nog niet. Er wordt hiertoe een ministeriële regeling voorbereid die onder meer eisen zal bevatten waaraan gewaarmerkte vertalingen moeten voldoen.

De Minister van Justitie heeft goedkeuring verleend om, vooruitlopend op de publicatie van de regeling,specificaties van het stempel reeds openbaar te maken. Deze informatie kan door fabrikanten en vertalers alvast worden aangewend om het gebruik van het nieuwe stempel te bespoedigen.

De voorwaarden

Het stempel dient aan de volgende voorwaarden te voldoen:

• De vorm van de afdruk van het stempel is cirkelvormig met een middellijn van 40 mm;
• In het midden bevindt zich het Kleine Rijkswapen, waarbij het schild met de Koninklijke kroon wordt getoond;
• In de bovenrand worden titulatuur, de voorletters en volledige achternaam van de beëdigd vertaler vermeld;
• In de onderrand worden ‘beëdigd vertaler’, dan wel ‘beëdigd vertaalster’, alsmede het Wbtv nummer waaronder de beëdigd vertaler is geregistreerd in het register, vermeld;
• De vertaler maakt gebruik van een inktstempel;
• Bij het inktstempel wordt gebruik gemaakt van blauwe inkt.

Het stempel ziet er dan als volgt uit

Een vertaling mag alleen gewaarmerkt worden door een vertaler die beëdigd is en staat ingeschreven in het Register beëdigde tolken en vertalers (Rbtv).

Verplichting

Het is wachten op het moment dat het gebruik van een stempel verplicht wordt. Zoals aangegeven wordt hiertoe een ministeriële regeling voorbereid die onder meer eisen zal bevatten waaraan gewaarmerkte vertalingen moeten voldoen.

(Gratis) stempel van een beëdigd vertaler

Medewerkers van Tolken Select valt het op dat er diverse stempels van beëdigd vertalers op internet te downloaden zijn. Het gevaar hierbij is dat mensen zelf een vertaling (laten) maken en daarop een (gedownloade) stempel toevoegen. De keuze aan stempels van beëdigd vertalers is groot: Engels, Spaans, Albanees, Macedonisch, Servo-Kroatisch, et cetera.

Voorkom fraude en gebruik geen (voorbeeld) stempel op internet om uw deskundigheid te bewijzen. Uw deskundigheid is al bewezen en heeft geleid tot opname in het register van het bureau Wbtv. Daarnaast raden wij u met klem af om een leeg A4'tje met stempel van uw beëdiging op te sturen naar tolk- en vertaalbureaus.

Bronnen:

• Deze blog is een bewerking van een (ongedateerd) bericht van het Bureau beëdigde tolken en vertalers (Bureau btv)
• Nr. 22 Nieuwsbrief Kwaliteitsregister Tolken en Vertalers juni 2010

In nieuwsbrief nr 4 (8 mei 2013) heeft Bureau Wbtv u gewezen op de mogelijkheid om via taaltoetsing aan te tonen dat u voldoet aan de taaleisen.

Tolken en vertalers die onderwijs in een taal hebben gevolgd, kunnen relatief eenvoudig aantonen die taal op een bepaald niveau te beheersen. Voor veel talen bestaat die mogelijkheid er echter niet. Daarom wijst Bureau Wbtv op verzoek deskundigen aan die taaltoetsen kunnen afnemen. Dat wil zeggen dat een onafhankelijke deskundige het taalbeheersingniveau van de tolk of vertaler vaststelt. (nieuwsbrief nr 4, 8 mei 2013).

Bureau Wbtv heeft Tolken Select aangewezen als deskundige om het taalbeheersingsniveau Nederlands vast te stellen, de toetsing wordt verzorgd door Bureau STERK. Lees meer over het aanwijzen van deskundigen Taaltoets>>

Voor opname in het Register en de Uitwijklijst dient u aan te tonen dat u het Nederlands beheerst op niveau C1

In deze blog leggen we uit wat de niveaus inhouden en hoe het niveau wordt getoetst.

• Ik heb een HBO-studie gedaan, heb ik dan niveau C1?
• Ik heb al een Nt2-examen behaald, moet ik dan ook C1 halen?
• Wat is eigenlijk C1-niveau? Wat is het verschil met B2?

C1 is een algemene aanduiding voor een zeer hoog taalniveau, vergevorderd. Ter vergelijking: als u in Nederland een HBO-opleiding afrondt, dan wordt taalniveau B2 van u verwacht, net als bij het Staatsexamen programma II. Na afronding van een universitaire studie zou u niveau C1 moeten beheersen. Taalniveau C1 is dus een zeer hoog niveau, waar veel van u wordt verwacht. Dat betekent dat u moeilijke lees- en luisterteksten zeer snel moet kunnen verwerken, dat u bijvoorbeeld een ingewikkelde monoloog moet kunnen houden en daarin goed uw argumenten moet kunnen onderbouwen. Daarnaast moet u formele brieven kunnen schrijven en daarbij zeer ingewikkelde zinsconstructies kunnen toepassen.

Examentraining 

Een goede voorbereiding is de basis voor succes en vertrouwen. Een toets afleggen is spannend, al hoeft spanning een goede prestatie niet in de weg te staan. Twijfelt u of het zal lukken? Examentechniek helpt om het beste ervan te maken. In de examentraining wordt uitgelegd hoe de taaltoets werkt en krijgt u advies over een goede toetstechniek met de nodige tips en trucs aangereikt.

Tijdens de toetstraining leert u wat het taalvaardigheidsniveau C1 inhoudt. Aan de hand van een aantal oefenopgaven laten we u zien hoe de toetsen voor de verschillende deelvaardigheden eruit zien. Daarnaast laten we u zien hoe er beoordeeld wordt, daarbij laten we u oefenen waarbij u een aantal opgaven krijgt voorgelegd die u zelf mag beoordelen. U zult merken dat u daardoor met meer zelfvertrouwen en met een geruster gevoel aan de toets begint en daardoor ook een beter resultaat boekt.

Praktisch

• U hoeft niet zelf een verzoek tot toekenning van punten in te dienen bij het Bureau Wbtv. Tolken Select verzorgt de PE-aanvraag voor u!
• De training wordt verzorgd door ervaren en erkende taalassessoren van Bureau STERK.
• U kunt zich voor de examentraining aanmelden via Tolken Select.

Meer informatie en tarieven >> 

Gastblog van: Marthe Hoofwijk

In het kader van mijn masterthesis psychologie heb ik meegewerkt aan een promotieonderzoek bij vluchtelingen en asielzoekers. In dit grote onderzoek werd bekeken welke soort behandeling het beste werkte bij traumaverwerking in deze groep mensen. Ikzelf onderzocht, in dezelfde onderzoeksgroep, of het binnen één van deze behandelingen nog uitmaakte of er wel of geen gebruik werd gemaakt van een tolk.

Verwachtingen

Mijn verwachting was dat de behandeluitkomst beter zou zijn wanneer er géén tolk werd ingezet. Met andere woorden, ik verwachtte dat het beter zou gaan na de behandeling met de mensen die geen tolk hadden gebruikt in vergelijking met de mensen die wél een tolk hadden gebruikt. Dit klinkt misschien als een vreemde verwachting, want een tolk zou juist moeten helpen, toch? Mijn redenering was als volgt: Een psychologische behandeling voor trauma (maar voor elke andere klacht trouwens ook) staat of valt bij de behandelrelatie tussen behandelaar en patiënt. Deze relatie moet langzaam worden opgebouwd en vraagt tijd om te groeien.

Vertrouwen

Vertrouwen is hierin de belangrijkste factor. Doordat vluchtelingen en asielzoekers vaak al zoveel nare dingen hebben meegemaakt, is hun vertrouwen in de medemens behoorlijk beschadigd. Wil een therapeut het vertrouwen kunnen winnen, dan zal hij of zij daarin moeten investeren. Wanneer een tolk aanwezig is, is het moeilijker om deze relatie op te bouwen omdat er een extra persoon bij de gesprekken zit. De patiënt moet dan niet alleen vertrouwen hebben in de therapeut, maar ook in de tolk! Deze hoort namelijk ook alle verhalen die de patiënt tegen de therapeut vertelt.

Omdat iedereen in deze studie hetzelfde aantal sessies kreeg, is het logisch te bedenken dat er méér sessies besteed zijn aan het opbouwen van de therapeutische relatie wanneer er een tolk aanwezig was bij patiënten die dit nodig hadden. Er bleven hierdoor minder sessies over voor de daadwerkelijke behandeling, en om daarom verwachtte ik een minder goede behandeluitkomst bij deze groep. Een andere reden waarom ik dit verwachtte was dat, hoe goed tolken ook getraind zijn, er altijd een gedeelte van de informatie die overgebracht moet worden “lost in translation” zal raken. Sommige woorden  of uitdrukkingen zijn niet letterlijk te vertalen, de tolk moet er dan voor kiezen om een vertaling te gebruiken die zo dicht mogelijk bij het origineel ligt. Ook dit zou ervoor kunnen zorgen dat de behandeling minder goed aanslaat. Psychologische behandeling is namelijk bij uitstek een praatbehandeling, en als dat praten juist hetgeen is wat moeilijk is... Deze verwachting vond ik niet terug in mijn onderzoek. Wat ik wel vond was dat beide groepen, ongeacht of ze een tolk gebruikt hadden of niet, een vermindering in klachten rapporteerde na de behandeling.

Tolk inzetten bij behandeling?

Het wel of niet inzetten van een tolk maakte geen verschil op hoe effectief de behandeling was geweest voor deze vluchtelingen en asielzoekers. Het begrijpen en inspelen op de complexe problematiek bij vluchtelingen en asielzoekers lijkt belangrijker te zijn dan de vraag of zijn als patiënt hun therapeut taalkundig kunnen verstaan. 

Op zich is dat natuurlijk heel goed nieuws, zowel voor de behandelaars, als voor de patiënten, als voor de tolken. De tolken hadden blijkbaar zulk goed werk geleverd dat het voor de behandeluitkomst geen verschil maakte tussen de groepen. Er werden wel kleine verschillen tussen de groepen gevonden: zo rapporteerden de mensen in de groep die wél een tolk had gebruikt voor de behandeling meer klachten dan de andere groep, en na de behandeling minder. De daling in zelfgerapporteerde klachten was dus veel sterker dan in de andere groep. Hiervoor zijn verschillende verklaringen te bedenken: het kan zijn dat de groep die een tolk nodig had zijn klachten wat extra had aangedikt voordat de behandeling begon, omdat ze misschien bang waren dat de ernst van hun situatie anders niet overkwam. Ook kan het natuurlijk zo zijn dat de behandeling bij deze groep een sterker effect had. Jammer genoeg was dat aan de hand van mijn onderzoeksdata niet te achterhalen.

Stresfactoren

Wat we wel weten is dat vluchtelingen en asielzoekers ontzettend veel bijkomende stressfactoren in hun leven hebben: werkloosheid, onderdak en het wel of niet krijgen van een verblijfsvergunning zijn er maar een paar van. Daarnaast was de onderzochte groep maar heel klein (36 personen), dus of deze representatief is geweest weten we ook niet. Deze twee redenen, onder andere, zijn waarschuwingen bij het interpreteren van mijn onderzoek: de resultaten kunnen hierdoor sterk beïnvloed zijn. Aan de hand van deze steekproef lijkt echter aan te raden bij deze doelgroep een tolk in te zetten wanneer de taalbarrière dusdanig groot is dat soepele communicatie onmogelijk is. Vervolgonderzoek met een grotere groep en willicht nog een specifiekere groep participanten zou nog meer inzicht kunnen geven over het inzetten van een tolk en de invloed op behandelresultaten.

Tolken Select heeft de training ‘Zakelijk & sociaal Nederlands voor tolken en vertalers’ al een paar jaar in het vaste aanbod. Een uiterst succesvolle en leerzame training waarin wordt gewerkt aan professioneel en zelfverzekerd taalgebruik in uiteenlopende situaties. En waarmee maar liefst 42 PE punten verdiend kunnen worden.

Met ingang van 1 september 2013 krijgen de taaltrainingen van Tolken Select een nieuwe vorm. De Taaltrainer (www.detaaltrainer.nl) neemt vanaf dan niet alleen de didactische inhoud en de trainer voor haar rekening, maar ook de locatie, de planning en de organisatie. Tolken Select blijft verantwoordelijk voor het aanvragen van de PE punten en voor het registreren van de gevolgde opleidingen.

In de nieuwe opzet zal de nadruk liggen op de kwaliteit van de training en de trainer. We kiezen ervoor om kosten op het gebied van leslocatie en lunch zo laag mogelijk te houden, maar wel op een comfortabele manier. Doordat het voor De Taaltrainer ‘core business’ is om taaltrainingen te organiseren, kunnen ook de organisatiekosten omlaag.

Resultaat: vertrouwde kwaliteit en toptrainers, hetzelfde aantal PE-punten, tegen een zeer scherp tarief.

Meer informatie?

Check wanneer de eerstvolgende training plaatsvindt: Zakelijk & sociaal Nederlands (42 PE) de cursus duurt 7 zaterdagen.

Oud-deelnemers:

• ‘Heel nuttig en leerzaam. Conclusie = perfect!’ O. Ilmi
• 'De cursusinhoud sluit aan bij het niveau van de groep. De kwaliteit van de docent is zeer hoog, waardoor het rendement hoog is.' M. Chbab
• ‘Leerzaam en afwissend. De trainer is uitstekend.' E. Bosch
• ‘Een individuele en aangename benadering van de cursisten, prettige sfeer, efficiënt gebruik van de tijd, uitstekende uitleg en begeleiding.’  M. Elias

Correct juridisch Nederlands

Op zaterdag 2 november organiseert De Taaltrainer i.s.m. Tolken Select een boeiende en intensieve workshop ‘Correct juridisch Nederlands’ (7 PE). Deze workshop is interessant voor juridisch tolken en vertalers, maar ook voor juristen, juridisch secretaresses, - medewerkers, en - adviseurs.

Voor meer informatie en aanmelden >>

Taaltrainingen op maat voor tolken en vertalers

Voor tolken of vertalers die hun ‘werktalen’ nog beter en professioneler willen leren spreken en/of schrijven. 30 lesuur, in onderling overleg in te delen. Talen: Nederlands, Engels, Duits, Frans, Spaans, Italiaans.

Voor meer informatie en aanmelden Taaltrainingen op maat >>

Gastblog van: Lieneke Luit

Lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender (LHBT) asielzoekers voelen zich bij tolken in de asielprocedure niet altijd op hun gemak en houden hun seksuele voorkeur en gender identiteit daarom soms geheim. Tolken kunnen daar iets aan doen, waarover hieronder meer. Lieneke Luit van COC Nederland deelt enkele bevindingen uit haar project Pink Solutions. 

In juli 2012 startte het Pink Solutions-project, een tweejarig project waarin COC Nederland samenwerkt met de IND. Dit project is erop gericht om de asielaanvraag voor LHBT-asielzoekers te verbeteren. Naast de IND zijn ook VluchtelingenWerk Nederland en het COA samenwerkingspartners. Het project is medegefinancierd door het Europees VluchtelingenFonds.

In het kader van het Pink Solutions project zijn 29 LHBT-( deels voormalige) asielzoekers geïnterviewd over hun ervaringen in de Nederlandse asielprocedure. Hierin werd ook de rol van de tolk tijdens de IND gehoren besproken. De tolk bleek voor veel respondenten cruciaal in het al dan niet kunnen vertellen van hun verhaal.

Respondenten voelden zich bij de meerderheid van de tolken niet op hun gemak. Ze vreesden dat tolken niet vertrouwelijk met hun verhaal zouden omgaan of homo-, bi- of transfoob was, met name wanneer de tolk uit hetzelfde land afkomstig was. Een voorbeeld hiervan is een asielzoeker die van de politie in land van herkomst na een marteling gehoord had dat de politie ‘hem zou vermoorden als hij ooit iemand over de marteling vertelde’.

Daarnaast blijkt (non-verbale) communicatie erg belangrijk. Zo vertelt één respondent;

The interpreter gave me the feeling that I was not safe. When I was telling about that thing, my homosexuality, she would raise her shoulders and move her nose. In my country this is a sign of disrespect, it is like saying ‘What you are telling is not true’. Also I felt she was trying to show me ‘You are lying, you are nasty’. I felt so intimidated by her, that I could not tell my whole story.

Een aantal respondenten meldde dat de tolk homonegatieve terminologie gebruikte. De ene keer ging het om een tolk die zich volgens de respondent bewust homo-, bi- of transfoob uitte, de andere keer om een tolk die onbewust een verouderde, homo-, bi- of transfobe term gebruikte.

Asielzoekers die zich niet op hun gemak voelden bij de aanwezige tolk, durfden dat bijna nooit aan te geven uit angst dat dit negatieve consequenties voor hun asielaanvraag zou hebben.

Belangrijke factoren waardoor LHBT-asielzoekers zich wèl op hun gemak voelden bij de aanwezige tolk waren: dat de tolk een prettige, vriendelijke of professionele manier van communiceren had, dat de tolk geen homonegatieve terminologieën gebruikt, of dat de tolk duidelijk maakte dat zij/hij onafhankelijk is en informatie vertrouwelijk zal behandelen. Door aandacht te besteden aan deze factoren kunnen tolken een belangrijke bijdrage leveren aan een goed verloop van de procedure voor LHBT-asielzoekers. 

Dat er ook genoeg succesverhalen zijn, bleek uit het onlangs binnengekomen tolkenevaluatie bij een tolkencoördinator van de IND. Hierop werd vermeld dat het gehoor met een transgender asielzoeker uit het Midden-Oosten erg goed was verlopen. De aanwezig tolk (uit hetzelfde land van herkomst) bleek in staat te zijn om de asielzoeker uitstekend op zijn gemak te stellen, waardoor het gehoor in een goede sfeer plaatsvond. Hopelijk kan de IND in de toekomst nog veel van zulke reacties in ontvangst nemen.

• Meer lezen? Zie het artikel LHBT-asielzoekers vaak slecht behandeld op de website van het COC
• Dit artikel is tevens gepubliceerd in de Nieuwsbrief voor tolken van het IND, juni 2013
• Zelf ervaringen met het onderwerp? Of ideeën? We lezen graag uw reactie!

Lieneke Luit, COC Nederland
Foto: Pauline Wiersma

Lieneke Luit is projectleider bij COC Nederland. Zij werkt aan het Pink Solutions project: een project om de asielprocedure te verbeteren voor lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender (LHBT) asielzoekers. Onderdeel van het project is het ontwikkelen van methodiek voor IND, COA en VluchtelingenWerk om deze groep beter te ondersteunen en het stimuleren van kennisuitwisseling over het LHBT asielzoekers in advocatenkringen.

In close cooperation with Utrecht University Summer School, Babel offers more than 25 language summer courses for Dutch, English and Spanish. Lasting 2 to 6 weeks, in the months July and August 2013. Besides the languages programmes, we offer furnished housing and many social activities.

Zomercursussen 2013

In samenwerking met de Utrecht Summer School (Universiteit Utrecht) biedt Babel in juli en augustus maar liefst 28 zomercursussen aan voor Engels, Nederlands en Spaans. Deze intensieve cursussen richten zich op een internationaal publiek, maar zijn ook voor Nederlanders toegankelijk.

PE-cursussen

Via Tolken Select biedt Babel de volgende cursussen aan voor (register) tolken en vertalers:

• Nederlandse taal en cultuur voor EU tolken / Dutch language and culture for European Union interpreters (5-9 augustus) meer informatie >>
• Juridisch Nederlands voor EU tolken / Legal Dutch for European Union Interpreters (12-16 augustus) meer informatie >>

 Copyright © 2013 Babel, All rights reserved.

Aandacht voor de zinsmelodie

Aan de hand van regels, praktijksituaties en actuele artikelen wordt er geoefend om grammaticale struikelblokken onder de knie te krijgen. Het woordje ‘er’ spant de kroon, vooral in combinatie met een voorzetsel of een getal: ik heb er moeite mee, ik heb er drie over het hoofd gezien. Ook is het niet altijd duidelijk of er een lidwoord moet worden gebruikt: ik heb (de) uitslag gekregen. Daarnaast is er aandacht voor de werkwoordstijden: ik had het gedaan wil niet altijd zeggen dat je het ook echt hebt gedaan. En hoe fantaseer je over het verleden: als ik vroeger een betere cursus had gehad, zou ik deze training niet nodig hebben (gehad)?

Uitdrukkingen en gezegden komen ook aan de orde, omdat er om de haverklap gebruik van wordt gemaakt in het Nederlands: we moeten de tering naar de nering zetten en alle zeilen bijzetten. Belangrijk om te weten wat er nu werkelijk wordt bedoeld. Niemand staat graag met zijn mond vol tanden.

Om hun spreekvaardigheid te verbeteren geven de deelnemers een korte presentatie, die desgewenst wordt opgenomen. Er wordt niet alleen gelet op articulatie, maar ook op de juiste klemtoon en intonatie in woord- en zinsverband en het verbinden van klanken. Soms worden er letters uitgesproken die niet uitgesproken mogen worden, zoals de ch in logisch en problematisch. Aandacht voor zinsmelodie is zinvol: Ben je nog niet kláár? klinkt een stuk vriendelijker dan Ben je nóg niet klaar? 

De sfeer tijdens de training is plezierig en ontspannen. Na afloop hoor ik de deelnemers vaak verzuchten: ‘Jammer dat wij deze training niet veel eerder hebben gehad!’

Door: Inge Bernards, Taaltrainer Nederlands De Taaltrainer

Goed nieuws voor tolken en vertalers

In samenspraak met de Taaltrainer heeft Tolken Select de prijs van de taaltraining Zakelijk en Sociaal Nederlands voor tolken en vertalers flink naar beneden kunnen aanpassen! Lees meer >>

Eind 2012 schreef Tolken Select een wedstrijd uit om mensen aan te sporen hun ervaringen en annekdotes op te schrijven en te delen met collega’s. Met het online zetten van onze nieuwe website delen we graag nog enkele ervaringen met u.

The little big man

Een advocatenkantoor verzoekt mij of ik voor één van hun advocaten kan komen tolken. Ik meld mij bij de aan mij doorgegeven gevangenis. Na de gebruikelijke controles kom ik de gevangenis binnen en ontmoet ik de reeds gearriveerde advocaat en even later zijn, naar nu blijkt, mogelijk toekomstige cliënt.

De cliënt is een man van ongeveer 32 jaar oud. Hij heeft een tenger postuur en hij is niet langer dan 1.60 m. Voor iemand dat al een paar maanden in voorarrest zit, ziet hij er erg goed uit.

De cliënt begint te zeggen dat zijn vooruitzichten niet goed er uitzien en dat hij een andere advocaat zoekt omdat zijn huidige advocaat niet genoeg tijd aan hem en zijn dossier besteedt. Zijn huidige advocaat blijkt één van de vijf topadvocaten van Nederland te zijn. Maar als deze advocaat geen tijd en energie heeft om aandacht aan hem te besteden dan wil hij een andere professionele advocaat.

De aanwezige advocaat steekt van wal en vertelt dat hij het dossier van zijn toekomstige cliënt heeft gelezen. Hij vertelt ook een aantal anekdotes waaruit moet blijken dat de topadvocaat vegeteert op zijn goede naam en zijn televisieoptredens. En dat hij niet zo’n goede advocaat is als wordt beweerd. De advocaat vertelt veel over zijn ervaringen en verrichtingen als advocaat van de belangrijke criminelen die hij heeft verdedigd.

De cliënt die zichtbaar onder de indruk van de succesverhalen van de advocaat is geraakt vraagt hem zijn dossier over te nemen. Hij vraagt over het honorarium. De advocaat zegt koeltjes dat hij 12.000 € wil en dat is alles inclusief. Ik schrik als de cliënt even koeltjes en zonder een krimp te geven zegt: “Akkoord”. Ik ben perplex en denk dat dat veel geld is. Waar haalt dit tengere mannetje 12.000 € vandaan? Zou hij in drugs zitten?

Ik maan mij om bij de les te blijven. Professioneel te zijn en geen conclusie te trekken. Dat hoort niet bij mijn beroep. De advocaat neemt van zijn mogelijke toekomstige cliënt afscheid met de mededeling dat hij een contract zal opsturen met een bijbehorende acceptgirokaart voor de eerste aanbetaling.

Drie weken later tolk ik voor deze cliënt bij de inhoudelijke zitting van de zaak. De topadvocaat die ik van de andere zaken ken doet de verdediging. Het blijkt dat the litlle man niet op het voorstel van de andere advocaat is ingegaan.

De voorzitter van de rechtbank legt minutieus uit hoe de verdachte is betrokken bij het plannen, het vervoeren en het versnijden van 20 kilo heroïne. Dat er geluids- en video-opnames van sommige handelingen aanwezig zijn en dat de verdachte heeft deelgenomen aan het versnijden van heroïne in de woning.

De topadvocaat zegt dat de verdachte een pion is van de hoofdverdachte, een neef van hem. En dat hij helemaal niets wist van heroïne. En dat de rechtbank moet weten dat in dat soort culturen families elkaar helpen en dat de verdachte niet noodzakelijkerwijs op de hoogte hoeft te zijn van de activiteiten van zijn neef.

Als de zitting afloopt, bedankt de verdachte mij en vraagt mij of ik bij zijn hoger beroep ook voor hem wil tolken. Ik ben tevreden.

Ik verlaat de rechtbank en denk bij mijzelf dat the litlle man toch een grote vis is.

Geschreven door: Ehsan Kermani, een tolk en vertaler die collega's en geïnteresseerden meeneemt in de 'wereld van de tolk'.

Cursus waarin tolkhouding en integriteit uitgebreid aan bod komt: Tolkhouding in strafzaken (19PE)

Na het succes van de eerste editie in 2011 gaat het Festival voor het Afrikaans in Nederland op herhaling: op 13 juni in De Melkweg in Amsterdam en van 14 t/m 16 juni2013 inhet theater aan het Spui in Den Haag. Ook dit keer weer een sterk programma met veel muziek, toneel en poëzie, alles in het Afrikaans met, waar mogelijk, voorzien van Nederlandse ondertiteling. Het verrassende Radio Kalahari Orkes en Gert Vlok Nel, maar ook de beroemde Nederlandse zangers als Stef Bos, Gerard van Maasakkers en Anne van Veen zullen een muzikale ode brengen aan het Afrikaans.

Met de Antjie Krog, Etiënne van Heerden en Ronelda Kamfer is de literaire wereld goed vertegenwoordigd en ook een boekenmarkt van Naspers/NB-uitgeverij is weer aanwezig om Nederlanders te laten  ervaren dat het lezen van Afrikaans niet moeilijk is en bovendien bijzonder. Naast de nodige toneelstukken zal er voor het eerst cabaret zijn in de persoon van Emo Adams. Nieuw op het festival is ook Zuid-Afrikaanse film die doorlopend tijdens het festival vertoond zal worden, en is er ruimte voor debat.

Doel van het festival is om meer Nederlanders en Vlamingen enthousiast te maken voor en te verleiden tot een taal die een unieke historische en taalkundige band met het Nederlands heeft. Afrikaans is bovendien een springlevende taal in meertalig Zuid-Afrika, een taal die door miljoenen Zuid-Afrikanen en Namibië, vooral uit de blanke en kleurlingengemeenschappen met veel liefde wordt gesproken en door veel zwarte Zuid-Afrikanen en Namibiërs als tweede of derde taal word gebruikt. Ook wil het festival Afrikaanstalige artiesten en schrijvers een podium bieden om buiten hun land op te treden in hun eigen taal, het Afrikaans.

Het festivallogo naar een ontwerp van Carina Claassens geeft uitdrukking aan de gevarieerde herkomst van het Afrikaans met daarbij een belangrijk stempel uit het Nederlands.

Voor het programma kunt u terecht op de website www.festivalvoorhetafrikaans.nl. De kaartverkoop door Theater aan het Spui start 1 februari: zie www.theateraanhetspui.nl. Telefonisch boeken is mogelijk via de kassa’s van het Theater aan het Spui: 070-3465272.

Het festival wordt voorafgegaan door een heuse (Afrikaanstalige) rock- en dansshow op 13 juni in Poppodium De Melkweg; een show die de zintuigen zal prikkelen. Verrassing is het sleutelwoord en het Afrikaans toont zich hier in een heel andere gedaante. Wat te denken van

Zuid-Afrikaanse rockgroepen als Bittereinder en Van Coke Kartel, rapper Jack Parow en, uit Namibië, Wambüseun (rap). De kaartverkoop voor het Melkwegconcert start vanaf 1 april bij de Melkweg: www.melkweg.nl. Het festival wordt mogelijk gemaakt door vele sponsors uit Zuid-Afrika en Nederland. Hoofdsponsors uit Zuid-Afrika zijn: Die Dagbreek Trust, het Afrikaanstalige TV-kanaal Kyknet, Naspers, het Jan Marais Nasionale Fonds en First Cape Wines. Ook het Zuid-Afrika Huis en de Radboud Universiteit Nijmegen in Nederland ondersteunen het festival financieel.

Voor verdere vragen over het festival: [email protected]

Wie het Afrikaans leert kennen laat het nooit weer los!

Tolken Select en Pulsar Partners introduceren een coöperatief model voor tolken en vertalers.

Huidige situatie
Al geruime tijd heerst er grote onvrede in de markt bij > 1000 professionele tolken en vertalers die werken voor overheidsinstanties. Het huidige business model kenmerkt zich door een betaling van de overheid aan de bemiddelingsbureaus en een forse afroming van het tarief van de tolken en vertalers door diezelfde bureaus. Kwaliteit van de dienstverlening is ondergeschikt geworden aan een lage tariefstelling met alle gevolgen van dien.

Vernieuwing
Tolken Select heeft samen met Pulsar Partners een coöperatie opgericht voor tolken en vertalers met als naam Tolken Select Coöperatie U.A. Door de samenwerking in de vorm van een coöperatie zijn tolken en vertalers in staat om zelf als contractpartner van overheden op te treden en mee te dingen in aanbestedingen. De bemiddelaar valt weg in de keten en de financiële ruimte die hierdoor ontstaat komt ten goede aan de overheid en de individuele tolken en vertalers.

Duurzaam en sociaal
Overheden kunnen rekenen op een flinke daling van de kosten en gelijktijdig kunnen de vergoedingen voor tolken en vertalers stijgen naar een acceptabel niveau!

De winst die de coöperatie maakt vloeit terug naar de deelnemende tolken en vertalers. De coöperatie biedt tolken en vertalers naast aantrekkelijke tarieven ook de mogelijkheid om (bij)scholing gezamenlijk te organiseren en te werken aan de verdere professionalisering van de aangesloten leden. De coöperatie heeft een solidariteitsfonds waar aangesloten tolken en vertalers (meestal zijn tolken immigranten) die in nood zitten aanspraak op kunnen maken.

Door slimmer te organiseren vermijdt de coöperatie nodeloos transport voor tolken die op locatie moeten werken zodat een bijdrage wordt geleverd aan een beter milieu.

Initiatiefnemers:

Tolken Select is gestart als opleider en bijscholingsinstituut voor tolken en vertalers.  De grote onvrede onder tolken vertalers en de onderwaardering voor dit belangrijke vak hebben geleid tot het initiatief voor de oprichting van de coöperatie Tolken Select U.A. onder het motto “Voor en Door tolken”

Pulsar Partners ondersteunt ondernemers en organisaties die een waardevolle impact hebben voor de komende generaties. Pulsar Partners ontwikkelt samen met opdrachtgevers innovatieve zakelijke concepten waarin duurzaamheid, gelijkwaardigheid en ontwikkelen van het talent van mensen centraal staat.

Contactpersoon Pulsar Partners:
Aldo van Duivenboden
[email protected]
06 44476865
www.pulsarpartners.nl

Contactpersoon Tolken Select
Anita Meijer
[email protected]
www.tolkenselect.nl
088-0600300

Samen werken aan nieuwe opdrachten, eerlijke tarieven en de beste opleidingen. Dat is het doel van Tolken Select. Daarom introduceren we een coöperatie. Met de coöperatie staan we samen sterk in de markt!

Meer weten? Vragen?

Op 8 juni jongstleden vond de eerste introductiebijeenkomst plaats. Omdat er veel belangstelling voor de coöperatie is hebben wij een tweede bijeenkomst gepland:

• 6 juli 2013, in Zeewolde
• Meld uw komst via [email protected] of bel 088-060 0300
• Reageer snel! Om het dynamische karakter van de voorlichting te behouden kunnen we slechts een beperkt aantal aanmeldingen toelaten
• Lees meer over de Coöperatie >>

Wees erbij vanaf het eerste uur en praat mee over de inrichting van de coöperatie. Het is interessant en spannend en biedt mooie perspectieven voor de nabije toekomst. We kunnen ons voorstellen dat u veel vragen heeft. Kijkt u ook eens bij de veelgestelde vragen (FAQ-coöperatie). Vindt u daar geen antwoord, mail of bel ons of kom naar een van de geplande voorlichtingsbijeenkomsten.

Bron: Deze tekst is overgenomen uit de Nieuwsbrief Bureau Wbtv nr 4, 8 mei 2013

Nieuwe taaltoetsen

Tolken Select is aangewezen als deskundige om een taaltoets Nederlands op C1-niveau af te nemen (uitgevoerd door Bureau Sterk).

De Universiteit van de Nederlandse Antillen (UNA) is aangewezen als deskundige om een taaltoets Papiamento op C1-niveau af te nemen.

De UNA biedt de taaltoets Papiamento op C1-niveau aan, zowel in Nederland als in Curaçao. In verband met de toetsing in Nederland, heeft de UNA de stichting SPLIKA aangewezen als tussenorganisatie. De feitelijke toetsing en kwaliteitsborging is in handen van de UNA. Wilt u de toets in Nederland afnemen? Meldt u zich dan aan via [email protected].

Bureau Wbtv controleert steekproefsgewijs of de toetsing door deze deskundigen nog aan de voorwaarden voldoet.

Waarom een taaltoets?

Tolken en vertalers die onderwijs in een taal hebben gevolgd, kunnen relatief eenvoudig aantonen die taal op een bepaald niveau te beheersen. Voor veel talen bestaat die mogelijkheid er echter niet. Daarom wijst Bureau Wbtv op verzoek deskundigen aan die taaltoetsen kunnen afnemen. Tolken Select is aangewezen als deskundige om een taaltoets Nederlands op C1-niveau af te nemen (uitgevoerd door Bureau Sterk).

Voorwaarden

Bureau Wbtv wijst een deskundige aan als we hebben vastgesteld dat de taaltoets voldoet aan alle voorwaarden uit het taaltoetskader. Zo moet de toets alle onderdelen (lezen, spreken, luisteren en schrijven) bevatten en aansluiten bij het Europees Referentiekader voor de Talen (ERK). Voor inschrijving in het Rbtv is ten minste C1-niveau van het ERK vereist. Voor de Uitwijklijst gaat het om ten minste B2-niveau van het ERK. Ook de toetsers moeten aan bepaalde voorwaarden voldoen. Bureau Wbtv accepteert het resultaat van een toets alleen als het van een aangewezen deskundige afkomt.

Een verzoek indienen

Bureau Wbtv kan op verzoek van de deskundige zelf of op verzoek van een tolk/vertaler een deskundige aanwijzen. Vindt u iemand die uw taalbeheersingniveau kan vaststellen? Dan kunt u Bureau Wbtv verzoeken om diegene als deskundige aan te wijzen. Dat doet u schriftelijk en goed onderbouwd. Geef daarbij duidelijk aan om welke toets het gaat (bijvoorbeeld “Spaans C1-niveau”).

Meer informatie

U vindt hier alle informatie over de criteria en de procedure voor het aanwijzen van een deskundige. Hier leest u welke deskundigen nog meer aangewezen zijn. Heeft u vragen, neem dan contact op met Bureau Wbtv via [email protected] of telefoonnummer 088-7871920.

Eind 2012 schreef Tolken Select een wedstrijd uit om mensen aan te sporen hun ervaringen en annekdotes op te schrijven en te delen met collega’s. Met het online zetten van onze nieuwe website delen we graag nog enkele ervaringen met u.

Rapist

Er zijn zaken bij de rechtbank waar het publiek achter gewapend glas wordt gezet om de zitting te volgen. Bij bijvoorbeeld verlenging van detentie van vreemdelingen begrijp ik dat niet. Bij verdachte S wel.

‘De zaak S,’ roept de bode uit. ‘Meester Ik Weet Zijn Naam Niet Meer en de tolk.’
Ik ga achter Meester naar binnen. Ik ken mijn plaats, maar meer nog dan dat, het blijft intimiderend om een meervoudige strafkamer in te lopen. Drie rechters, een officier van justitie en een griffier die zien wat de regen met mijn haar heeft gedaan of mijn keuze voor deze blouse kunnen afkeuren.
‘Zij en de advocaat hebben het maar makkelijk,’ bedenk ik me. Ik vis een flesje water uit mijn tas terwijl achter mij de deuren op slot gaan. Op slot gaan?
Dat begrijp ik weer helemaal als S wordt binnengebracht. 
Twee meter hoog en breed, een T-shirt dat zijn wasbord benadrukt en biceps met dezelfde omvang als mijn dijen.
Een bewaker gaat achter ons zitten.
De officier leest voor: ’S wordt ten laste gelegd dat hij op 4 december in café de Peuk aan de Peperstraat een bezoeker van dit etablissement met twaalf messteken om het leven heeft trachten te brengen.’ Vervolgens blijkt dat S het pand heeft verlaten door de deur, niet via de deur, maar DOOR de deur, er waren 52 hechtingen nodig om weer een samenhangend geheel van de man te maken en tijdens zijn vluchtpoging heeft hij een aantal ribben van een toegeschoten politieagent gebroken.
Ik ben zó blij met de bewaker achter ons.
‘Heeft u hier iets op te zeggen?’ vraagt de rechter.
‘No.’
Verholen verbazing achter de tafel.
‘Kunt u ons vertellen waarom u dit heeft gedaan?’
‘No.’
Er worden nu openlijk blikken gewisseld.
“Mag ik u vragen waarom niet?’
‘I don’t trust the translation.’
Deze aantijging tegen mijn beroepseer vertaal ik zonder met mijn ogen te knipperen.
De rechter legt uit dat ik niet bepaald van de straat ben geplukt, maar dat ik een speciale opleiding heb gevolgd voor dit werk. Dat enig vertrouwen op zijn plaats is.
Dank u, mevrouw de rechter.
Toch kost het nog behoorlijk wat overtuigingskracht om S iets te laten zeggen omtrent zijn beweegredenen voor twaalf messteken.
‘The guy was a rapist.’
En exit speciale opleiding of het vertrouwen in mij. 
Overboord, water door een doucheputje.
Ik zie dat S zijn water al op heeft. Ik stoot hem zachtjes aan en houd vragend mijn flesje ophoog. Ja, hij wil nog wel wat. Door mijn benen andersom te kruisen, zit ik niet meer fractioneel van hem afgewend, maar kan ik nog beter tolken. De vragen van de rechtbank nog beter overbrengen. Beter dan de rechtbank zelf. Met meer intonatie, meer gebaren en tenslotte een kwart slag naar S toegedraaid: 
‘U wilt niet meewerken aan een psychiatrisch onderzoek?’
‘U wilt NIET meewerken aan een psychiatrisch onderzoek?’ Het ‘wat verzachtende omstandigheden zou kunnen opleveren,’ probeer ik er non verbaal bij te zeggen.
‘No.’
‘Nee,’ tolk ik met tegenzin.
De rechtbank en de raadsman proberen van alles. Ik nog meer. Maar S blijft van graniet.
‘The guy was a rapist,’ is alles wat hij kwijt wil.
Na een uur sluit de rechter de zitting en zal over twee weken uitspraak doen.
S wordt afgevoerd, en ik doe mijn lege flesje terug in mijn tas.

‘Mevrouw de tolk,’ zegt de rechter plotseling. ‘U realiseert zich dat u een volgende keer naast een verkrachter kunt zitten?’
Zelden ben ik zo snel zo rood geworden.

Geschreven door: M.B.
In verband met de privacy van de schrijfster publiceren we voor dit blogbericht alleen de initialen.

Via twitter ontvingen we reeds reacties. Discussieert u ook mee?

Cursus waarin tolkhouding en integriteit uitgebreid aan bod komt: Tolkhouding in strafzaken (19PE)

Met de komst van internet kregen criminelen nieuwe mogelijkheden om slachtoffers te maken. Daardoor hebben we tegenwoordig te maken met nieuwe vormen van criminaliteit, zoals het inbreken in computers en stelen of vernietigen van digitale data. Daarnaast zijn er ‘klassieke’ vormen van criminaliteit die nu (ook) via internet gepleegd worden. Voorbeelden zijn fraudeurs die via verkoopsites mensen oplichten, stalkers die ook internet misbruiken om hun slachtoffer lastig te vallen en kinderlokkers die via chatprogramma’s in contact proberen te komen met kinderen.

Informatie- en communicatietechnologie (ICT)

ICT raakt steeds meer verweven met ons dagelijks leven. Een logisch gevolg daarvan is dat ook het werkaanbod van de politie en justitie digitaliseert. Er zijn immers nieuwe delicten bijgekomen (hacken, virussen, etc.) en bij steeds meer klassieke zaken speelt ICT een belangrijke rol. Hierdoor krijgen wij steeds meer te maken met delicten met een (steeds zwaarder wordende) ICT-component. Cybercrime is criminaliteit op of via het internet. Het heet ook wel computercriminaliteit of hightech crime.

Tolken Select cursus

Om meer zicht te krijgen op internet criminaliteit en de rol van de tolk, maar ook om tips te krijgen over hoe u veiliger gebruik kunt maken van het internet is de Tolken Select cursus Zicht op digitaal opsporen voor tolken (8PE!) bij uitstek geschikt. Op uw eigen computer/laptop (Windows) gaan we aan de slag. Ook krijgt u handige tips over bijvoorbeeld "cloudcomputing" maar ook over het gebruik van zoekmachines, zoals bijvoorbeeld Google, Bing en Yahoo! Daarnaast krijgt u een idee hoe criminelen te werk gaan op het internet.

Naschrift Tolken Select:

Deze dag zal begeleid worden door een trainer die al vele jaren actief is in de opsporing en die in staat is om u het eind van de dag het gevoel te geven dat de dag is "omgevlogen"! Lees meer >>

Tolken is een uitdagend vak, waar veel kennis en verschillende vaardigheden voor nodig zijn. Afnemers van tolkdiensten beseffen dat meestal niet en denken dat het voldoende is om twee talen te beheersen. Maar net als de hamer van de timmerman of de boor van de tandarts is de talenkennis niet meer dan het instrument van de tolk; zonder taalbeheersing is tolken überhaupt niet mogelijk. Dat wil echter niet zeggen dat iemand die twee talen op hoog niveau (native of near native niveau) beheerst, ook kan tolken. Daarvoor is een aantal andere eisen onontbeerlijk.

Om goed te kunnen functioneren, moet de tolk over vier basisvaardigheden beschikken:

• uitstekende taalbeheersing van het Nederlands en de andere taal, voor het gemak aangeduid met “vreemde taal”
• algemene tolktechnieken (verschillende tolkvormen, notatietechniek, geheugentraining e.d.)
• inhoudelijke vakkennis (kennis van het onderwerp waar het tolkgesprek over gaat)
• tolkhouding(wat zijn de deontologische regels - d.w.z. de belangrijkste principes van het beroep -, hoe moet een tolk zich opstellen, wat zijn de valkuilen, hoe bewaakt de tolk zijn neutrale positie, enz.)

Tolkproces

Tijdens de Tolken Select training Tolkhouding in strafzaken (19PE) komen deze vier basisvaardigheden uitgebreid aan de orde, met uitzondering van de beheersing van de vreemde taal. De cursus is namelijk taaloverstijgend, dat wil zeggen dat er uit het Nederlands naar het Nederlands wordt “getolkt”. Op die manier kan de vertolking door iedereen goed worden gevolgd en wordt het tolkproces ook meer inzichtelijk gemaakt.

Voor tolken die min of meer bij toeval in het vak zijn gerold en geen specifieke tolkopleiding hebben gevolgd, blijkt het lastig om zich binnen het relatief korte bestek van een dergelijke cursus (drie dagen) de algemene tolktechnieken helemaal eigen te maken. Niet verwonderlijk als je bedenkt dat er in een reguliere tolkopleiding 1 tot 2 jaar met deze technieken wordt geoefend. De ervaring leert dat er binnen de algemene tolktechnieken met name behoefte is aan verdieping van de onderwerpen geheugentraining, tekstanalyse en notatietechniek.

Deze drie onderwerpen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, want een adequate notatie van het gesprokene vereist een goed getraind geheugen en een sterk analytisch vermogen. En een professionele tolk kan nu eenmaal niet zonder notatietechniek. Anders wordt er “zin voor zin” vertaald, waardoor de spreker voortdurend wordt onderbroken en er van een echt gesprek geen sprake kan zijn. Bovendien bestaat er een groot risico dat de spreker door deze interrupties totaal de draad van zijn betoog kwijtraakt. Het is van belang dat de spreker de gelegenheid krijgt om zijn gedachten zodanig in woorden en zinnen te formuleren dat deze een afgerond geheel vormen. De tolk mag daarbij geen storende factor zijn door gebrek aan techniek.

Luisteren naar betekenis

Tijdens de Tolken Select cursus zullen we laten zien dat het luisteren naar betekenis aan te leren valt. De cursisten wordt geleerd onderscheid te maken tussen wat er aan betekenis in de boodschap zit en wat er aan woorden in zit, wat essentieel is en wat van secundair belang is. Er zullen snelle analyses van verkregen informatie gemaakt worden, net zolang tot het analyseren een automatisme wordt. Meer horen dan alleen woorden stelt de tolk in staat niet alleen de boodschap te begrijpen, maar er ook de al aanwezige kennis mee te associëren. Proberen de woorden te onthouden, betekent dat je je verliest in de taal waarvan je je juist moet losmaken.

Door het aanreiken van deze “gereedschappen” zal de tolk in de praktijk merken dat hij effectiever en meer ontspannen presteert, want uiteindelijk is tolken een vak apart!

Michèle Schedler

Beëdigd tolk-vertaler Frans sinds 1986.
Docente gerechtstolken en juridisch vertalen Frans bij de SIGV (Stichting Instituut voor Gerechtstolken en -Vertalers).
Docente aan de Hogeschool ITV (Instituut voor Tolken en Vertalers) voor de reguliere tolkopleiding en de module “tolken voor gevorderden”.

• Tolkhouding in strafzaken (19PE)

Verbind deze negen punten door vier rechte lijnen te trekken zonder je pen van het papier te halen en zonder een punt meer dan één keer te raken.

Gelukt? Mooi! Zo niet…. Aan het eind van deze blog staat het antwoord.

Cultuur en referentiekader

Het referentiekader van mensen is van invloed op de manier waarop ze met elkaar communiceren. Mensen met eenzelfde soort referentiekader communiceren vaak makkelijker met elkaar dan mensen met een totaal verschillend referentiekader. Als u praat met iemand die u al jaren kent, heeft u vaak veel minder woorden nodig om elkaar te begrijpen dan wanneer u praat met een vreemde. Een groot verschil in referentiekader betekent dat zender en ontvanger extra hun best moeten doen om elkaars gedachten, bedoelingen en gevoelens te volgen. De zender moet woorden gebruiken die de ontvanger begrijpt.

Dit is een probleem als de zender en ontvanger uit verschillende landen komen en dus een andere taal spreken. Maar ook als ze uit hetzelfde land komen kunnen zender en ontvanger verschillende 'talen' spreken.

De tolk is een taalbemiddelaar

De tolk is een taalbemiddelaar die de communicatie tussen verschillende betrokken partijen vlot doet verlopen. Maar als tolk effectief omgaan met diversiteit en alles wat daarmee samenhangt is, paradoxaal genoeg, zowel moeilijk als makkelijk tegelijk. Het blijkt voor de een moeilijk en voor de ander zelfs onmogelijk te zijn, als men de oplossing zoekt binnen het gangbare en het gebruikelijke.

Ook daar waar het om mensen gaat en niet om de puntjes, zoeken mensen meestal de oplossing binnen het bekende, gebruikelijke en beperkte gebied. Dit conform de eerste bewegingswet van Newton: alles, voorwerpen én mensen, volhardt in dezelfde toestand. Bekend en veilig. Totdat er een kracht op inwerkt. Er is in het onderhavige vraagstuk een tweede complicerende factor: de immense kloof tussen de westerse, ontvangende samenlevingen en de meestal niet-westerse waarden van migranten. Veel groter en dieper dan men kan zien en wil aanvaarden.

En net als bij de puntjesopgave: met de juiste aanpak, benadering en kennis blijkt het opeens kinderlijk eenvoudig te zijn. Dat is ook wat de bedoeling is van de Griekse uitdrukking: "De waarheid kenmerkt zich door eenvoud".

David Pinto, hoogleraar/directeur van het Intercultureel Instituut (ICI) in Amsterdam leert de deelnemers tijdens decursus Interculturele communicatie (7pe) om buiten kaders te denken en bestaande patronen te doorbreken. Benieuwd?

Oplossing van de test:

Eeuwenlang wachtte je keurig in een winkel op je beurt en pakte de winkelier alle spullen die je nodig had van de planken of uit de kasten. In een heleboel winkels is dat nu niet meer zo.

De eerste zelfbedieningszaak werd in 1852 in Parijs geopend. In het warenhuis ”Au bon marché” mocht je als klant zomaar alles aanraken en zelf pakken wat je kopen wilde.

In Nederland werd de eerste zelfbedieningswinkel pas in 1948 in Nijmegen geopend. Zomaar een mandje vullen en dan bij de kassa keurig in de rij gaan staan. Wekenlang raakte men er niet over uitgepraat en schreeuwen alle kranten en tijdschriften dat Nederland toch wel erg modern werd. Nu weten wij niet beter!

Hoe zou een “zelfbediening voor tolken en vertalers” er uit zien?

Een marktplaats waar een ieder zichzelf profileert en waar een opdrachtgever zelf kan kiezen, betalen en gebruik kan maken van de diensten van de betreffende tolken en vertalers? Een zelfbedieningswinkel voor tolk- en vertaaldiensten, waarbij tolken en vertalers zelf de (verkoop) prijs bepalen? Waarbij tolken/vertalers zelf zorgdragen voor de verpakking en vormgeving van zijn/haar diensten? Hoe gaat de winkel zijn ‘planken’ in richten? De beste tolken en vertalers op ooghoogte?

Willen opdrachtgevers gebruik maken van een “zelfbedieningswinkel voor tolken en vertalers”? Of is het vervelend om te moeten winkelen? Want het blijft vanzelfsprekend niet bij één zelfbedieningswinkel. Misschien is een personal shopper een idee of een agentschap. Maar keren we dan niet terug naar de huidige situatie met een paar bemiddelaars van tolk- en vertaaldiensten? En hoe wordt de prijs bepaald? Door kwaliteit? Of ‘wie betaalt, bepaalt’?

Wat wil jij? We zijn benieuwd naar jouw reactie!

Als ‘we’ niet weten wat we willen, willen we veel maar weten we niets. . . . .

Er was eens een houthakker. Op zijn eerste dag bij zijn nieuwe baas ging hij enthousiast aan het werk. Hij kapte achttien bomen.“Mijn complimenten”, zei de ploegbaas. De volgende dag stond hij wat vroeger op, vastbesloten om het nog beter te doen. Hij kapte vijftien bomen. “Ik zal wel moe zijn”, dacht hij. “Morgen gaat het vast weer beter.” De volgende dag kapte hij er negen, daarna vijf en de laatste dag was hij de hele middag bezig om zijn tweede boom te kappen. Ongerust over zijn toekomst bij het bedrijf ging hij naar de baas. Die vroeg hem: ”Wanneer heb je voor het laatst je bijl geslepen?” Hij antwoordde: “Slijpen? Ik heb geen tijd gehad om te slijpen; ik had het veel te druk met kappen.”

De moraal van het verhaal: het loont de moeite om even te stoppen met waar je mee bezig bent, (bij)scholing te volgen en te investeren in jezelf! Neem eens de tijd om naar je eigen gereedschap te kijken. 

Het voldoen aan de verplichte Permanente Educatie voor tolken en vertalers kan op vele manieren: scholing, intervisie, coaching, een vaardigheidstraining, de aanschaf van literatuur, het volgen van workshops en het bijwonen van congressen. Mogelijkheden in overvloed, die vaker dichter bij huis liggen dan je vermoedt. Wat is jouw belang? Wat wint de oprachtgever of bemiddelaar ermee? En ja, wat wil jij investeren?

Ontwikkelen is een weg ergens naar toe. Daar hoort ook je eigen profilering bij. Op wel niveau beheers je je taal, ben je actief op social media, is je website op orde?

Vanuit ons motto ‘Investeer in jezelf’ levert het Opleidingsinstituut Tolken Select een bijdrage aan een verdere ontwikkeling van de kwaliteit én professionaliteit van geregistreerde tolken en vertalers. Om onze missie te verwezenlijken en jou als geregistreerde tolk/vertaler optimaal van dienst te zijn gaan wij uit van drie peilers in onze dienstverlening:

1. Jouw beroepsontwikkeling staat centraal
2. Tolken Select biedt je een respectvolle leeromgeving
3. Tolken Select benadert je deskundig en persoonlijk

Iedere cursus biedt veel aandacht voor de persoonlijke leerwensen van de deelnemers. Bij het team van Tolken Select, bij de trainers, maar ook door de werkwijze en de opbouw van de cursussen is er volop gelegenheid om persoonlijke kwesties uit de tolk- en vertaalpraktijk te bespreken.

We heten je van harte welkom!

Dit is een blog over tolken en de zin van verder ontwikkelen. Maar ik begin met een slok koffie. Let op: ik neem nú een slok van mijn koffie. Dat doe ik, omdat ik weet dat ik het kan drinken. En ik brand mijn lippen niet, omdat ik weet dat koffie uit de automaat na een paar minuten voldoende is afgekoeld. Dat heb ik geleerd over koffie, en dat bepaalt wat ik met koffie doe. Wat ik weet, bepaalt wat ik doe.

En waarom drink ik koffie? Om me vitaal te voelen, dat past bij een zelfbeeld waarbij de vitaliteit wel een zetje in de rug mag gebruiken, zeker ‘s morgens. Daaronder ligt een waarden en normen kwestie. De norm is dat ik vitaal mag worden door een kop koffie, en niet, om een extreme zijweg te noemen, met cocaïne. Mijn waarde gezondheid zorgt voor de norm van het met mate gebruiken van legaal verkrijgbare “opwekkende middelen”. Die waarde past weer bij een overtuigingenlaag, de overtuiging dat ik een evenwichtig leven wil leiden. En dat heeft een spirituele grondslag: ik ben in harmonie mens tussen mensen. Daarom drink ik dus afgekoelde koffie, omdat ik in harmonie mens wil zijn tussen de mensen. En mocht je nu denken: kletskop. Ja, ik heb er ook graag een kletskop bij.

Maar waarom heb ik je nu meegenomen naar de diepte van mijn spiritualiteit?Om een link met het vak van tolk te leggen en het nut van doorgaande ontwikkeling. Wat hoopte ik te illustreren met dit, op zichzelf triviale, voorbeeld? Dat wat ik doe samenhangt met wat ik ten diepste vind. De kennis en de vaardigheden die we hebben, hebben een diepere drijfveer. Tolken en vertalershebben ergens in hun normen en waarden de overtuiging zitten dat mensen het verdienen elkaar te verstaan. Daarom hebben ze hun meertaligheid ontwikkeld, meer kennis opgedaan, hun woordenschat uitgebreid. Dat vertaalt zich in efficiënt gedrag: een goede vertaling. De overtuiging leidt tot kennisontwikkeling, en dat leidt tot efficiënt gedrag.

Maar wat wanneer de vertaling een keer niet efficiënt is? Je kunt gaan twijfelen: ben ik wel het vakmens dat ik denk te zijn. Dat kan leiden tot twijfel aan je identiteit als vakmens. Wat ga je dan doen? Loop je voortaan weg voor bepaalde opdrachten: niet meer juridisch tolken, niet meer over een onbekende religie, niet meer in het ziekenhuis? Zo blijf je veilig binnen de grenzen van je vaardigheden. Maar je had toch de overtuigingdat iedereen elkaar moet kunnen verstaan?

Of zet die overtuiging je juist aan tot actie? Ga je je verdiepen in het juridische, het religieuze, het medische, om dat wat je doet aan te laten sluiten bij je diepere drijfveren, je identiteit van vakmens? Het zijn vragen, jij weet de antwoorden. Mijn eigen ervaring met grenzen is, dat ze me in eerste instantie afschrikken, maar daarna de nieuwsgierigheid prikkelen. En dan begint ontwikkeling, zodat wat ik doe aansluit bij wat ik vind.

Overigens komt ook niets doen voort uit je eigen gedachten. Wist je dat je die jezelf hebt ontwikkeld, en dus ook zelf kunt veranderen?

Berrie de Boer
Opleider Tolken Select / Coach Practitioner

Trainer van de cursus: Asielprocedure en de rol van de tolk (4PE)

• Actuele ontwikkelingen asielprocedures in Nederland
• Belangrijke afkortingen en vakjargon
• Uw rol als tolk: gedragscode & tolkattitude!
• Compacte cursus op vrijdagavond: 4PE 

Er zijn diverse situaties waarin het voor u gewenst of noodzakelijk is om uw taalniveau Nederlands te (laten) toetsen. Dit kan zijn omdat uw (toekomstige) opdrachtgever/ bemiddelaar dit van u vraagt, u toegelaten wilt worden tot het Register beëdigde tolken en vertalers (Rbtv) van het Bureau Wbtv of simpelweg omdat u zelf benieuwd bent naar uw taalniveau.

Bureau Wbtv: Met de taaltoets kan een tolk of vertaler aantonen te beschikken over decompetenties “taalvaardigheid in de brontaal” of “taalvaardigheid in de doeltaal”, zoals bedoeld in artikel 3 van de Wbtv, artikel 3 van het Besluit inschrijving Rbtv en artikel 5 van het Besluit Uitwijklijst. Meer informatie Bureau Wbtv: Aanwijzen deskundige taaltoets

Nieuwsbrief Bureau BTV, 8 mei 2013: De Raad voor Rechtsbijstand heeft Tolken Select aangewezen als deskundige die een taaltoets Nederlands mag afnemen. lees meer>>

To know another’s language and not his culture is a very good way to make a fluent fool of yourself- Winston Brembeck

Vraag hem niet hoe oud hij is. Dat weet David Pinto niet. En wie weet dat wel, die ooit in een Joods orthodox gezin op het Marokkaanse platteland werd geboren? Vraag professor doctor Pinto (want dat is hij) liever wat de sleutel is tot het omgaan met verschillen tussen mensen. Pinto is de grondlegger van het Inter-Cultureel Instituut (ICI). Hij is ondertussen zo’n beetje Nederlander, Marokkaan en Jood tegelijk. Het had trouwens maar een haar gescheeld of Pinto was rabbijn geweest. Niet verwonderlijk dat juist hij studie maakte van verschillen tussen mensen. Nee, niet alleen etnische verschillen. Zeker niet. Een verkoper en een programmeur kunnen even verschillend zijn als een Jood en een Nederlander. Het gaat om normen en waarden, achtergronden, referentiekaders, leefmilieu, cultuur, mentaliteit. En vooral: hoe je met verschillen daartussen omgaat. Pinto maakte naam op dit vakgebied. Hij is behalve directeur van het ICI Hoogleraar Interculturele Communicatie in Nederland.

Hoe ga je om met verschillen?

Wordt je bewust van je eigen normen en waarden en doorgrond je sturingsmechanismen. Bekijk de gebeurtenissen of handelingen vervolgens vanuit het dubbele perspectief. Je eigen perspectief én dat van de ander. Stel gerust vragen naar het waarom. Mochten de verschillen onoverbrugbaar blijken, dan is Pinto’s derde stap verlossend. Zeg de ander dat je hem begrijpt, maar het niet accepteert. Het is simpel, iedereen had het kunnen bedenken, maar niemand deed het. Op Pinto na. Integratie van allochtonen? Ook zoiets. Veel te vaag. Zelfredzaam moeten ze worden, de taal weten, de weg kennen in Nederland. Effectieve communicatie? Omgaan met conflicten? Deze geboren leraar en tevens rasechte organisator en bewezen bestuurder vertelt met passie over relevante onderwerpen. Zaken die iedereen aangaan. Brand maar los, David Pinto. Sprekend.

Mensen uit verschillende landen en culturen komen steeds vaker beroepsmatig met elkaar in contact. Daarbij komt men tot de verwarrende ontdekking dat elkaars taal spreken geenszins de garantie biedt dat interculturele communicatie effectief verloopt. Als tolk of vertaler heb je voortdurend met interculturele communicatie te maken. Tijdens de Tolken Select cursus Interculturele communicatie (7pe) leer je je eigen reactiepatronen herkennen en leert David Pinto je inzien hoe culturele verschillen impact kunnen hebben op de communicatie met je collega’s, opdrachtgevers of cliënten.

De piramide van Pinto: F-structuur en G-structuur

David Pinto reikt ons hiervoor een denkkader aan waarmee het mogelijk wordt om de verschillen tussen mensen uit verschillende culturen te begrijpen namelijk de structurentheorie: een nieuwe en brede benadering van verschillen. Veel verschillen tussen mensen zijn volgens Pinto terug te voeren op de manier waarop ze omgaan met regels. Hij onderscheidt twee structuren: de F-structuur: fijnmazige structuur, een volle, gedetailleerde en strakke structuur van omgangscodes en communicatieregels tussen mensen, en de G-structuur: grofmazige structuur, een ruimer, losser en globalere stelsel van regels en codes. David Pinto zal tijdens de cursus Interculturele communicatie ingaan op de structurentheorie. Want wat zijn de wezenlijke verschillen die het gedrag en de communicatie sturen? Korte oefeningen en anekdotes maken de cursist bewust van de beperkingen van ieders eigen denkraam en wereldbeeld.

Prof. dr. David Pinto

• Publicatie: Interculturele communicatie: Een stap verder, ISBN: 9789031351329 - Uitgave: 2007, Bohn Stafleu van Loghum, Houten
• Cursus: Interculturele communicatie (7pe)

In het boek Taaltoerisme portretteren taaljournalist en Onze Taal-auteur Gaston Dorren en taalkundige Jenny Audring 53 Europese talen, van hele kleine als het Monegaskisch, het Samisch en het Luxemburgs tot reuzen als het Frans, Duits en Engels. De talen worden niet besproken als dorre systemen van grammatica en spelling, maar als een levende vorm van cultureel erfgoed van de sprekers, die onlosmakelijk verbonden is met hun volksaard. In ieder stuk wordt ingezoomd op een vaak verrassend aspect van de taal, een kenmerkende eigenaardigheid, zoals het enorme scala aan verklein- en vergrootwoorden van het Italiaans, of de vele invloeden die het Maltees heeft ondergaan. Wij hebben het boek met plezier gelezen, u ook?

Napret

Om u nog wat naprette bezorgen, en ook om te vieren dat binnenkort de tweede druk verschijnt, ontving Tolken Select en andere lezers van het boek Taaltoerisme een digitale attentie: Ode aan onze taal, een vijftal artikelen over het Nederlands in relatie tot andere Europese talen.  Onze verkleinwoorden, spelling, beleefdheidsvormen, telwoordenen ontkenningen zijn van grote klasse, zo laat ‘Ode aan onze taal’ zien. De teksten in dit digitale miniboekje verschenen in 2011 in maandblad Onze Taal onder de titel ‘Onze taal is de beste’.

Boekje Ode aan onze taal

We mogen het boekje Ode aan onze taal met u delen en hopen dat u er ook zo van geniet! Wilt u een gratis exemplaar van dit boekje ontvangen? Stuur dan een e-mail naar [email protected] met uw gegevens.

Voorpret - Language Lover's Guide to Europe

Een digitale reisgids waarmee u in heel Europa attracties op taalgebied kunt opsporen: musea, monumenten, bijzondere locaties, enz. Zodat u aan uw volgende vakanties nog meer taalplezier kunt beleven:  voor een paar euro verkrijgbaar als e-boek of als app voor de iPhone.

Gaston Dorren (1965) is taaljournalist en schrijft regelmatig voor het blad Onze Taal. Eerder publiceerde hij het boek Nieuwe Tongen. Meer lezen over Gaston? Dat kan! www.gastondorren.nl/taaltoerisme

Themadag

Wilt u Gaston Dorren graag eens ontmoeten? Op zaterdag 8 juni organiseerd Tolken Select de Taaldag 2013: van talenreis naar lingua franca (3PE). 

Bij de afdeling Taal-, Spraak- en Audio-onderzoek van The Maastricht Forensic Institute (TMFI) doen ze verschillende soorten onderzoek voor politie, justitie en particulieren. De meeste zaken gaan om vergelijkend spraakonderzoek, waarbij de politie telefoongesprekkenvan iemand heeft getapt, die als bewijs tegen een verdachte worden ingebracht. Vaak is de stemherkenning in die taps gedaan door de politie zelf, maar ook regelmatig door taptolken. Als de verdachte echter ontkent dat hij die gesprekken gevoerd heeft, dan worden de onderzoekers ingeschakeld als deskundigen op het gebied van spraakonderzoek. De onderzoekers analyseren de spraak van de telefoongesprekken en vergelijken dat met spraak van de verdachte.

In de Tolken Select workshop Forensisch spraakonderzoek zal Maartje Schreuder laten zien wat forensisch spraakonderzoek inhoudt en hoe dat wordt gedaan bij The Maastricht Forensic Institute. Ze zal daarbij ingaan op het belang van het doen van ‘blind’ onderzoek, waarbij je zo min mogelijk achtergrondinformatie over de zaak hebt. Teveel achtergrondinformatie kan namelijk onbewust de beoordeling beïnvloeden.

Discussiepunten

• hoe zeker weten tolken dat ze de stemherkenning goed doen?
• Is dit een verantwoordelijkheid die tolken aan kunnen en die tolken willen dragen?
• Kan het als bewijs worden gebruikt tegen een persoon/verdachte?

Naar aanleiding van de workshop zal over dit onderwerp een discussie gehouden worden tussen de cursisten.

Onderwerpen die aan bod komen

• Vergelijkend spraakonderzoek/sprekerherkenning
• Verstaanbaarheidsverbetering en transcriptie
• ‘Blind’ onderzoek
• Het nut (of gevaar?) van achtergrondinformatie bij het vertalen
• Een experiment met verstaan van slecht verstaanbare gesprekken
• Discussie over sprekerherkenning door taptolken

Doel van de workshop

• Algemene kennis verwerven over forensisch spraakonderzoek
• Inzicht voor tolken en vertalers in het omgaan met slecht verstaanbare gesprekken
• Taptolken kunnen zelf beter leren inschatten of het verantwoord is dat de politie hen vraagt sprekerherkenning te doen in de bewijsfase van een strafzaak

De invloed die achtergrondinformatie kan hebben zal Maartje illustreren aan de hand van een experiment dat ze samen met studenten heeft uitgevoerd. In dat onderzoek lieten ze mensen een slecht verstaanbaar gesprek horen en vroegen ze die proefpersonen op te schrijven wat ze hoorden. De helft van de deelnemers kreeg alleen dat gesprek te horen, aan de andere helft werd eerst de suggestie gewekt dat het gesprek iets met misdaad te maken had. Het resultaat van het onderzoek: bijna de helft van de mensen die dachten dat het met misdaad te maken had verstond een misdadige bekentenis, terwijl dat helemaal niet was wat er gezegd werd. De mensen die alleen het gesprek te horen hadden gekregen, zonder context, verstonden het vaker correct, of ze verstonden andere verkeerde woorden die niets met misdaad te maken hadden. Kortom, je hoort wat je verwacht te horen!

Relevant onderzoek

Dit onderzoek is zeer relevant voor tolken en vertalers, zeker als ze te maken krijgen met slecht verstaanbaar geluidsmateriaal, zoals telefoongesprekken. Het is niet gemakkelijk wat er van tolken en vertalers gevraagd wordt. En dat geldt zeker als het om juridische kwesties gaat. Vaak staat dan de vrijheid van een persoon op het spel. De politie kan een vertaling gebruiken als bewijsmateriaal tegen die persoon. Natuurlijk ligt de verantwoordelijkheid voor de opsporing en bewijsvoering niet bij de tolk of de vertaler, maar zijn/haar werk wordt daar wel bij gebruikt. Wat moet een tolk of vertaler doen als hij/zij denkt een zeer misdadige uiting te horen, maar er niet helemaal zeker van is?

Daarnaast krijgen taptolken regelmatig de vraag van de politie om stemherkenning te doen voor het verkrijgen van bewijs tegen een verdachte. Over dit onderwerp bestaat onder taptolken veel discussie. Tolken zijn immers niet opgeleid als stemherkenners. Aan de andere kant horen tolken natuurlijk heel veel telefoongesprekken en zijn ze misschien vaak wel goed in het herkennen van de sprekers.

Schrijf je in en maak deel uit van het onderzoek (5pe)! Informatie en inschrijven workshop Forensisch spraakonderzoek>>

NB: Het is geen praktische cursus waarin taptolken sprekerherkenning leren toe te passen, maar een theoretische onderbouwingen een uitnodiging om mee te doen aan spraakonderzoek.

Bron: Korps landelijke politiediensten (KLPD), d.d. 30 augustus 2012

Sinds 1 januari 2013 vormen de voormalige 25 regionale politiekorpsen, het korps landelijke politiediensten (KLPD) en de voorziening tot samenwerking Politie Nederland (vtsPN): meer informatie >>

Tolken bij het KLPD

Tolken worden regelmatig ingezet bij het Korps landelijke politiediensten (KLPD), een (inter-) nationale organisatie die werkt aan de veiligheid en leefbaarheid van onze maatschappij.

De aanpak van zware, georganiseerde misdaad- en terrorismebestrijding staat hoog op de agenda. Het KLPD biedt ook bijzondere politiefuncties op het terrein van de Koninklijke en diplomatieke beveiliging. Het zorgt voor de beveiliging van ons Koninklijk Huis en hun gasten, van politici, diplomaten en andere personen die beveiliging nodig hebben.

Politiefunctionarissen, vreemdelingenpolitie en rechercheurs worden regelmatig geconfronteerd met personen die de Nederlandse taal niet machtig zijn. Ter overbrugging van de taalbarrière moet met de nodige regelmaat de hulp ingeschakeld worden van een tolk. Gezien de aard van de werkzaamheden waarbij een tolk wordt ingezet en de belangen die ermee gemoeid zijn, is het van groot belang dat een tolk betrouwbaar en integer is.

De tolk is geen gesprekspartner. Van de tolk wordt verwacht dat hij zich opstelt volgens de Gedragscode Tolken en Vertalers van het Korps landelijke politiediensten.

Enkele zaken waarbij tolken zijn ingezet:

• Vier Roemenen aangehouden voor winkeldiefstal
• Grootschalige landelijke politieactie niet-vergunde prostitutie

Gedragscode tolken Korps landelijke politiediensten

Voorwaarden

• De tolk verstrekt geen onjuiste informatie over zichzelf tijdens de aanmelding procedure danwel gedurende de periode dat hij/zij geregistreerd staat in het Tolkenbestand Korps landelijke politiediensten op straffe van uitsluiting.
• De tolk aanvaardt geen opdrachten waarvan hij/zij de kwaliteit niet kan waarborgen. Mocht tijdens de uitvoering van een opdracht blijken dat een hogere danwel andere mate van deskundigheid (b.v. dialect, straattaal) is vereist dan hij/zij kan waarborgen, dan brengt hij/zij de cliënt daarvan op de hoogte.
• De periode waarin een tolk geregistreerd staat in het Tolkenbestand van het Korps landelijke politiediensten dient hij/zij van onbesproken gedrag te zijn. Daarnaast dient er een Verklaring Geen Bezwaar te zijn afgegeven door Bureau Veiligheid en Integriteit van het Korps landelijke politiediensten.
• De tolk dient eerlijk te zijn en strikte geheimhouding te bewaren omtrent alle aangelegenheden die hem/haar in de hoedanigheid van tolk ter kennis worden gesteld dan wel uit hoofde van zijn/haar werkzaamheden worden verkregen. Hij/zij dient daartoe een verklaring met de geheimhoudingsplicht te ondertekenen.
• De tolk onthoudt zich van enige activiteit die de belangen van het Korps landelijke politiediensten schade kunnen berokkenen.
• De tolk zal nimmer onderhands – zonder toestemming van de opdrachtgever dan wel het tolkencoördinatiepunt Korps landelijke politiediensten – een opdracht overdragen aan derden.
• Bij opname in het Tolkenbestand Korps landelijke politiediensten verplicht de tolk zich om de richtlijnen van de Gedragscode Tolken van het Korps landelijke politiediensten na te leven. Het niet naleven kan leiden tot tijdelijke of blijvende verwijdering van de lijst en in geval van zwaarwegende overtredingen tot een intern- of strafrechterlijk onderzoek.
• Onpartijdigheid
• De tolk aanvaardt geen opdracht danwel trekt zich terug tijdens de uitvoering van de opdracht, indien hij/zij geen strikte onpartijdigheid kan betrachten door persoonlijke belangen of persoonlijke omstandigheden. Dit kan voorkomen in het geval dat:
• een gesprekspartner een familielid, verwant, vriend of bekende is
• de tolk of een van zijn/haar naasten belangen heeft in het besprokene
• de tolk om een of andere reden afhankelijk is van een gesprekspartner
• andere bijzonder omstandigheden zijn/haar onpartijdigheid verstoren
• De tolk accepteert geen giften, gunsten, provisies en dergelijke van enig persoon, bedrijf of instantie, die zijn/haar onpartijdigheid in het geding kunnen brengen.
• De tolk maakt direct melding van bedreigingen of chantage zichzelf of zijn/haar naasten betreffende, die als doel hebben zijn/haar functioneren op enigerlei wijze te beïnvloeden.
• Richtlijnen bij uitvoering van de opdracht
• De tolk vertaalt alles wat er gezegd wordt zonder een oordeel te vellen over het gezegde; de tolk vertaalt in verhoor gewoonlijk wat er gezegd wordt in de ik-vorm zonder verantwoordelijk te zijn voor wat gezegd wordt. De beoordeling daarvan ligt bij degene die het verhoor leidt.
• Bij een letterlijke vertaling van overdrachtelijk taalgebruik, spreekwoorden, gezegdes en humor kan de gevoelswaarde verloren gaan; in voorkomend geval zal de tolk een wat langere omschrijving geven van het gezegde. De tolk zal aan de politieambtenaar aangeven wanneer het gesprokene niet letterlijk vertaald kan worden.
• De tolk dient om herhaling, parafrasering of uitleg te vragen indien hem/haar niet alles duidelijk is.
• Te allen tijde tracht de tolk de bedoeling van de spreker over te brengen.
• De tolk is niet per definitie cultuur deskundig. Wel wordt van hem/haar verwacht te weten wanneer binnen een cultuur van de “andere taal” de betekenis van zinnen of woorden anders opgevat moet worden, b.v. aanspreekvormen, titels hiërarchische verhoudingen die ten grondslag liggen aan bepaald taalgebruik. Alleen indien hij/zij erom gevraagd wordt of indien het noodzakelijk is voor een goed verloop van het gesprek, zal hij/zij – als hij/zij daartoe in staat is – tijdens het gesprek aanvullende cultuurgebonden informatie verschaffen.
• De tolk onthoudt zich tijdens de voorbereiding, uitvoering en afronding van de opdracht van enig gedrag dat als aanstootgevend of hinderlijk kan worden ervaren.
• Algemene richtlijnen
• Te allen tijde is de tolk loyaal aan de politieorganisatie voor welke hij/zij een opdracht vervult, tevens bejegent hij/zij collega-tolken op collegiale en constructieve wijze.
• De tolk die geregistreerd staat in het Tolkenbestand van het Korps landelijke politiediensten wordt geacht zijn/haar taal- en tolkvaardigheden (m.n. juridische vocabulaire) te onderhouden en te vergroten.

Postadres:
Korps landelijke politiediensten
Tolkencoördinatiepunt
Antwoordnummer 10134
2700 VB Zoetermeer

Waardebepaling achteraf (wba) is een andere manier van kijken naar waarde en waardetransacties. In Nederland is de bekendste pionier op dit gebied Martijn Aslander. Waar het op neerkomt, is dat je bij waardebepaling achteraf je niet vooraf een prijs afspreekt voor je nog te leveren diensten of producten, maar achteraf gaat bepalen wat de waarde ervan is. In jouw geval is het basisidee dat de klant/opdrachtgever mag bepalen wat een tolk- of vertaaldienst waard is.

Hoe werkt waardebepaling achteraf

Als een opdrachtgever je benadert, wordt een vast bedrag voor reiskosten, reistijd en een minimumuurtarief berekend. De opdrachtgever krijgt een indruk van je werkzaamheden, wat u waardevol maakt en wat voor werk je levert.

Wat bent u waard?

Na de tolkdienst of de levering van de vertaling bepaalt de opdrachtgever wat hij/zij waard vond. Dat zal de opdrachtgever uitdrukken in geld. De opdrachtgever stort eenaanvullend bedrag op jouw rekening, afhankelijk van je prestatie en inzet. Eerlijke transactie toch?

Hoe bepaal je wat je waard bent?

Nee, wij geloven niet in waardebepaling achteraf. Niet voor tolken en vertalers én niet voor (bij)scholing. Wij willen juist de discussie aangaan over waardebepaling vooraf, omdat tarieven al sterk onder druk staan!

In de tolk- en vertaalbranche wordt bij het bepalen van de prijs rekening grotendeels rekening gehouden met wat de concurrentenvragen of wat bemiddelaarsbereid zijn te betalen. De vraag is of jouw concurrenten exact dezelfde diensten aanbieden; voeren ze die op dezelfde wijze uit; zijn ze gespecialiseerd in dezelfde doelgroep; hebben ze evenveel kennis en ervaring als jij; boeken ze dezelfde resultaten als jij; bieden ze dezelfde extra’s en/of service als jij? Het punt is dat voor de bepaling van je waarde ook zaken aan de orde komen als persoonlijke eigenschappen, kennis, vaardigheden, totale werkervaring, al je opleidingen/cursussen, bijscholing, deskundigheid/expertise met betrekking tot bepaald onderwerpen, levenservaring, geleverde prestaties of successen en referenties van je opdrachtgevers. De klant/opdrachtgever wil van jou resultaat en voordelen en daarvoor is hij bereid om je te betalen. Jouw waarde geeft de doorslag bij het bepalen van je prijzen.

Dus zorg dat de opdrachtgever weet waarom je jouw tarief waard bent. Onderstreep je kwaliteiten! En wanneer je achteraf (extra) beloond wordt in de vorm van vervolgopdrachten dan is je opzet gelukt.

Wat betreft het bepalen van je waarde vinden we het spijtig dat het Bureau Wbtv gegevens omtrent gevolgde opleidingen niet meer opneemt in het openbaar Register beëdigde tolken en vertalers (Rbtv). We hebben er eerder over geschreven in de blog: Onderscheid jezelf in het Rbtv!

Duidelijkheid is ook wat waard! Zelf hebben wij de conclusie getrokken dat én de klant én Tolken Select gebaat zijn bij duidelijkheid vooraf. Tolken Select wil de cursussen betaalbaar neerzetten, niet te hoog, niet te laag, zodat onze klant er iets van mag verwachten. Onze droomklant is een serieuze tolk/vertaler die het zichzelf waard vindt om in zichzelf te investeren & te leren. Een deelnemer die tijdens de cursus gemotiveerd is om mee te doen! De cursustarieven liggen bij Tolken Select rond de kostprijs. Waardebepaling achteraf is naar onzes inziens niet haalbaar omdat wij met kleine groepen werken. Daarnaast wil het team van Tolken Select mensen persoonlijk blijven benaderen en intensieve cursussen bieden zodat u uw investering er met voldoening uit kunt halen.

Onze cursisten zijn er ook blij mee: de meest gehoorde reactie is: ‘Ha, fijn om persoonlijk contact te hebben zodat ik weet waar ik aan toe ben!’

Soesterberg 2011 

Kleine woordjes

Aan de hand van regels, praktijksituaties en actuele artikelen wordt er geoefend om grammaticale struikelblokken onder de knie te krijgen. Het woordje ‘er’ spant de kroon, vooral in combinatie met een voorzetsel of een getal: ik heb er moeite mee, ik heb er drie over het hoofd gezien.

Toen prinses Máxima gevraagd werd wat zij het moeilijkste vond van het Nederlands, antwoordde ze meteen: de- en het-woorden. Ook voor tolken en vertalers is het niet altijd duidelijk of er een lidwoord moet worden gebruikt: ik heb (de) uitslag gekregen. En, hoe weet je of een woord een de-woord of een het-woord is? Daarnaast is er aandacht voor de werkwoordstijden: ik had het gedaan wil niet altijd zeggen dat je het ook echt hebt gedaan. En hoe fantaseer je over het verleden: als ik vroeger een betere cursus had gehad, zou ik deze training niet nodig hebben (gehad)?

Uitdrukkingen en gezegden komen ook aan de orde, omdat er om de haverklap gebruik van wordt gemaakt in het Nederlands: we moeten de tering naar de nering zetten en alle zeilen bijzetten. Belangrijk om te weten wat er nu werkelijk wordt bedoeld. Niemand staat graag met zijn mond vol tanden.

Om hun spreekvaardigheid te verbeteren geven de deelnemers een korte presentatie, die desgewenst wordt opgenomen. Er wordt niet alleen gelet op articulatie, maar ook op de juiste klemtoon en intonatie in woord- en zinsverband en het verbinden van klanken. Soms worden er letters uitgesproken die niet uitgesproken mogen worden, zoals de chinlogisch en problematisch. Aandacht voor zinsmelodie is zinvol: Ben je nog niet kláár? klinkt een stuk vriendelijker dan Ben je nóg niet klaar?

De sfeer tijdens de training is plezierig en ontspannen. Na afloop hoor ik de deelnemers vaak verzuchten: ‘Jammer dat wij deze training niet veel eerder hebben gehad!’

Inge Bernards; taaltrainer

• Zakelijk en sociaal Nederlands (42PE)

Alphen a/d Rijn 27 november 2011

Als er bij uw inschrijving in het Rbtv een specialisatie staat vermeld, dan bent u verplicht om PE-activiteiten te volgen die betrekking hebben op die specialisatie. Het niet voldoen aan de PE-verplichting in verband met de specialisatie leidt er toe dat de vermelding van de specialisatie niet wordt verlengd.

Tolken Select biedt cursussen die PE-punten opleveren voor de verlenging van uw specialisatie.Op de website van het Bureau Wbtv vindt u een overzicht van geaccrediteerde bijscholingsactiviteiten. Het overzicht is echter niet uitputtend. Tolken Select overlegt met het Bureau Wbtv welke cursussen evenzeer in aanmerking komen.

Onder andere de volgende Tolken Select cursussen leveren PE-punten op voor de verlenging van de specialisatie ‘Tolk en/of vertaler in strafzaken’:

• 681-2044 Tolkhouding in Strafzaken (19PE)
• 681-2473 Zicht op digitaal opsporen voor tolken (8PE)
• 681-2672 Strafvordering voor tolken (8PE)
• 681-2747 Tolken bij verdachtenverhoor (8PE)
• 681-3623 Politieprocessen en de rol van de tolk (7PE)
• 681-3588 Tolken in huiselijkgewel zaken (14PE)
• 681-3589 Eergerelateerd geweld

Let op: de cursussen van Tolken Select (en andere bijscholingsaanbieders) zijn niet voldoende om de specialisatie ‘tolk in strafzaken’ toegekend te krijgen. Hiervoor gelden specifieke voorwaarden. Deze kunt u nalezen op de website van het Bureau Wbtv: Besluit specialisaties (Staatcourant, Nr. 12134,18 juni 2012)

Hoe het werkt

Als de tolk of vertaler bij zijn inschrijving in het Rbtv een specialisatie vermeld heeft gekregen moet hij of zij van de 80 PE-punten jaarlijks gemiddeld 4 PE-punten behalen in verband met de specialisatie. De PE-verplichting van de specialisatie is dus niet bovenop de PE-verplichting die geldt voor inschrijving in het Rbtv maar is daar onderdeel van. Van de 80 PE-punten die moeten worden behaald voor de inschrijving in het Rbtv moeten er jaarlijks gemiddeld 4 PE-punten worden behaald. In een periode van vijf jaar inschrijving moeten dus maximaal 20 PE-punten worden behaald in verband met de specialisatie.

Bovenstaande informatie, uitzonderingen en voorbeelden staan beschreven in de Procesbeschrijving PE-punten specialisatie van het Bureau Wbtv.

In de Nederlandse taal komen we veel verkleinwoorden tegen. Die worden niet alleen gebruikt voor kleine dingen, maar ook voor de gezelligheid (een etentje), ter geruststelling (een ogenblikje), uit waardering (schatje) of juist uit minachting. Zo had koningin Beatrix het maandag over een 'toneelstukje' toen ze hoorde dat ze de ministers nogmaals moest beëdigen. Zij vond het na één keer blijkbaar welletjes. Nederlanders begrijpen de verschillende nuances meestal wel, maar voor buitenlanders kunnen ze een tikkeltje lastig zijn.

Verkleinwoorden zijn het-woorden

Buitenlanders verkleinen woorden wel eens om het probleem van het woordgeslacht (de of het) te omzeilen. Dit kan echter nét het verkeerde effect hebben. Een klein huis of een kleine auto mag je niet zomaar een huisje of een autootje noemen. Dat zou de Nederlander als een belediging kunnen opvatten. Soms verandert een woord van betekenis als je het kleiner maakt: met een telefoontje hebben we het doorgaans niet over een kleine telefoon maar over een telefoongesprek, en een slippertje is niet altijd een kleine slipper.

Er zijn woorden die op twee manieren verkleind kunnen worden, soms met betekenisverschil, zoals bloempje (een kleine bloem) of bloemetje (een kleine bloem of een boeket). We verkleinen niet alleen zelfstandige naamwoorden, maar ook bijvoeglijke naamwoorden (een nieuwtje, een zoetje), bijwoorden (eventjes, een uitje), telwoorden (eentje, een tientje) en werkwoorden (een praatje, een dutje). Sommige woorden komen alleen in verkleinde vorm voor: een meisje, een sprookje, een beetje.

Ook in uitdrukkingen wemelt het van de verkleinwoorden: een appeltje voor de dorst, een fluitje van een cent, een koekje van eigen deeg, het topje van de ijsberg, de bloemetjes buiten zetten, iemand in het zonnetje zetten, een dubbeltje op zijn kant, enzovoort. Buitenlanders staan dan vaak met de mond vol tanden, ook als ze al een aardig woordje Nederlands spreken.

Nederlanders lijken geen problemen te hebben met het gebruik en de spelling van verkleinwoorden. Toch worden woorden als cafeetje, A4’tje, sms’je, cakeje, blocnoteje, gamepje, dinertje en souvenirtje vaak fout geschreven tijdens het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Deze woorden zijn hier overigens allemaal correct gespeld!

© Inge Bernards, 7 november 2012

Inge verzorgt onder meer de cursus Zakelijk en sociaal Nederlands voor tolken en vertalers (42PE). En voor de puntjes op de i de cursus Vlekkeloos Nederlands (12PE). Deze cursussen worden zeer goed gewaardeerd door de deelnemers: 'Jammer dat we de trainingen niet eerder hebben gehad!'

Een van de grootste struikelblokken van de Nederlandse taal is het verwijswoordje ‘er’. Het wordt onder meer gebruikt in plaats van een zelfstandig naamwoord, al dan niet in combinatie met een telwoord (Ik heb drie boeken ⇨ Ik heb er drie) of een voorzetsel (Ik denk aan mijn werk ⇨ Ik denk eraan). Veel buitenlanders, zelfs de meest ervaren tolken, hebben de neiging om geen ‘er’ te gebruiken als ze een zelfstandig naamwoord weglaten: Ik heb drie, Ik ga mee akkoord. Dit is niet correct en het kan soms nét het verkeerde effect hebben.

Hoe erg is het eigenlijk als mensen ‘er’ vergeten? 

Er is een verschil in betekenis tussen Ik zal opletten (= Ik zal goed luisteren) en Ik zal erop letten (= Ik zal het in de gaten houden), Wij gaan voor (= Wij gaan eerst) en Wij gaan ervoor (= Wij gaan ons best doen), Wij staan achter (= Wij hebben minder punten) en Wij staan erachter (= Wij zijn het ermee eens). Met de opmerking Ik heb niets aan (= Ik ben naakt) in plaats van Ik heb er niets aan (= Ik kan het niet gebruiken) sla je de plank helemáál mis.

Het gebruik van ‘er’ in combinatie met een telwoord is overigens niet typisch Nederlands. Zo gebruiken ze in het Frans ‘en’ en in het Italiaans ‘ne’ als ze iets vervangen wat je kunt tellen. In die talen kun je ook een zelfstandig naamwoord vervangen dat met een voorzetsel wordt gecombineerd. Fransen en Italianen hebben dan ook minder moeite met ons woordje ‘er’.

Voor Nederlanderslevert het gebruik van ‘er’ nauwelijks problemen op. We zetten het zo nu en dan op de verkeerde plaats: Ik heb in de vakantie erover nagedacht i.p.v. Ik heb er in de vakantie over nagedacht. Ooktwijfelenwe soms of we een constructie met ‘er’ moeten gebruiken: Ik zal (ervoor) zorgen dat het morgen klaar is. Beide constructies zijn overigens correct. Voorzetselcombinatiesmet ‘er’ worden echter niet altijd correct geschreven. Het is Ik ga ervan uiten niet Ik ga ervanuit of Ik ga er vanuit.

Wil je als buitenlander Nederlands spreken als een Nederlander, dan zit er niets anders op dan de regels te leren en er flink mee te oefenen…

© Inge Bernards, 6 oktober 2012

Meer leren en oefenen? Dat kan met de Tolken Select cursus Zakelijk en sociaal Nederlands voor tolken en vertalers (42PE). Deze taalcursus is een professionele maatwerktraining voor het snel en effectief verbeteren van uw beroepsgerichte taalvaardigheid Nederlands.

Het merendeel van de tolken werkt als freelancer (ZZPer, eenmanszaak), dit betekent dat je per opdracht wordt betaald. Je ontvangt de opdrachten via een (commerciële) bemiddelingsorganisatie of via je eigen netwerk. Sommige tolken werken fulltime, maar je kunt ook maar enkele uren per week tolken. De meeste tolken zijn niet uitsluitend tolken, maar zijn tevens vertalers of doen ook ander werk.

Een freelancer is hetzelfde als een ZZP’er, althans voor beiden gelden dezelfde wetten en regels. Als rechtsvorm bestaat een freelancer niet, de meest gebruikte rechtsvorm is eenmanszaak, dit geldt ook voor de ZZP’er. http://www.zzp-nederland.nl/artikel/freelance-zzp

Tolken als freelancer

Tolken op freelance basis kunnen worden ingehuurd door het internationale bedrijfsleven, notariskantoren, gerechtshoven, ambassades, aandeelhoudersvergaderingen, internationale ondernemingsraden, (semi)overheid, (internationale) organisaties, organisatoren van congressen en seminars, het onderwijs, gemeente, ziekenhuizen enzovoorts. Op de meeste markten is de overheid de grootste opdrachtgever.

Netwerken en naamsbekendheid

Om opdrachten te verwerven en klanten binnen te halen, moeten mensen weten wie jij bent en wat je doet. Men moet dus weten wat je waard bent als tolk/vertaler! Dit begint met het zorgvuldig opbouwen van naamsbekendheid. Je kiest een goede bedrijfsnaamen een huisstijl en je zorgt ervoor dat je bereikbaar bent. Verder kan je werkzaamheden aanbieden door het bezoeken van interessante netwerkbijeenkomsten, cursussen en lezingen. Daarnaast kan je bijvoorbeeld denken aan een eigen website en de inzet van social media. Social media is eigenlijk niets anders dan netwerken via internet.

Social Media: Twitter, LinkedIn, Facebook, zorg dat je gevonden wordt!

Marktplaats voor freelancers

Er zijn diverse websites die vraag-en-aanbod-functies vervullen voor freelancers in Nederland. Beknopte informatie en een recensies van enkele marktplaatsen kun je vinden op de website van Lancelots>>

Opdrachten via een bemiddelaar

De inzet van tolken en vertalers wordt bij een aantal overheidsdiensten openbaar aanbesteed. Zelfstandig werkende tolken/vertalers die overheidsopdrachten willen uitvoeren kunnen opdrachten werven via een bemiddelaar.

De grootste contracten zijn momenteel gegund aan twee bemiddelingsbureaus. De Concorde Group (vertaalopdrachten en een deel van de tolkdiensten) en Manpower Business Solutions /TVCN (overige tolkdiensten). Een van de eisen voor het nieuwe contract is dat de bemiddelaar eerst moet proberen een beëdigde tolk of vertaler te vinden. Als dat niet lukt dient de Uitwijklijst Wbtv te worden geraadpleegd. Daarnaast heeft een aantal van de aanbestedende diensten een formele afnameplicht volgens artikel 28 Wbtv, die feitelijk door deze bemiddelingsbureaus moet worden uitgevoerd.

Tolken bij de overheid

Bij verschillende ministeries, zoals het Ministerie van Veiligheid en Justitieof Buitenlandse Zaken, of depolitie kun je een intern dienstverband krijgen. Je tolkt tijdens rechtszaken, verhoren, processen of bent bijvoorbeeld als gesprekstolk aanwezig bij een gesprek tussen een advocaat en een gedetineerde in de gevangenis. Zoals eerder vermeld wordt de inzet van tolken en vertalers bij een aantal overheidsdiensten openbaar aanbesteed en worden opdrachten uitgevoerd via een bemiddeling.

Afnameplicht beëdigde tolken
Justitiële instanties hebben een afnameplicht. Dat wil zeggen dat zij uitsluitend gebruik mogen gaan maken van tolken die in het Register beëdigde tolken en vertalers (Rbtv) zijn opgenomen. Aan inschrijving in het Rbtv zijn kwaliteit- en integriteiteisen verbonden.

Immigratie- en Naturalisatie Dienst (IND)

Sinds de Wet beëdigde tolken en vertalers is ingevoerd, streeft de IND ernaar om het bestand van beëdigde tolken uit te breiden. De IND doet rechtstreeks zaken met individuele (beëdigde en niet-beëdigde) tolken zonder tussenkomst van een bemiddelingsbureau. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) beheert een eigen bestand van tolken die op freelance basis en naar behoefte worden ingezet voor tolkdiensten binnen de procedures van de IND. Meer over tolken bij de IND>>

Het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ)

Ben je geïnteresseerd in vakspecialistische functie (bijvoorbeeld bij een ambassade), dan kun je kijken onder actuele vacatures op de website van BZ of bij de ambassade waarnaar je interesse uit gaat. Informatie kun je vinden op de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken>>

De landmacht

Bureau Tolkdiensten Defensie (BTD) is verantwoordelijk voor het tijdig aanleveren van tolken op verzoek van operationele eenheden. In de eerste plaats zoekt het BTD actief dienende militairen van wie de moedertaal een andere is dan het Nederlands. Zij zijn dus geen professionele tolken, maar hun militaire achtergrond en inzetbaarheid zijn voor bepaalde opdrachten zeer waardevol. Hetzelfde geldt voor reservisten. Daarnaast is het BTD geïnteresseerd in freelance tolken en native-speakers, voornamelijk naar mensen die Afrikaanse en/of Aziatische talen machtig zijn. Voor de native-speakers geldt dat enige ervaring met tolkwerkzaamheden gewenst is, niet verplicht.

Het Korps landelijke politiediensten (KLPD)

De Nederlandse politie heeft tolkcoördinatoren en een tolkendatabase. Lees meer over werken bij de KLPD>>

Tolken bij de Europese Instellingen

Het Europees Parlementheeft een groot aantal tolken in dienst. Je vertaalt vaak vanuit speciale geluidsdichte cabines toespraken en debatten. Lees meer over een een tolk bij de Europese Commissie>> Wie in vaste dienst wil treden bij de EU zal moeten slagen voor het linguïstenconcours. Meer over Carrièremogelijkhedenbij de Europese Instellingen of bij DG tolken>>

Er is vraag naar tolken, dus met eigen initiatief moet je zeker werk kunnen vinden.

Heb je nog tips en suggesties? Laat het ons en jouw collega’s weten!

BRONNEN:

• Tolken. Een kwestie van kwaliteit. Tolkwijzer voor opdrachtgevers. 2007 http://sigv-vereniging.nl/sites/default/files/Tolkwijzer.pdf
• Tolk http://www.carrieretijger.nl/beroep/taal-communicatie/vertalen/tolk
• Ontwikkeling ten aanzien van aanbesteding door de overheid van bemiddeling van tolk- en vertaaldiensten. Informatie Bureau Wbtv.

De Raad voor Rechtsbijstand, bureau Wbtv (Wet beëdigde tolken en vertalers), heeft vragen omtrent de feitelijke uitvoering van de afnameplicht van tolken en vertalers uit het Rbtv (Register beëdigde tolken en vertalers) van de Wbtv. Uit signalen van tolken en vertalers is gebleken dat de Justitiedomeinen met regelmaat een eigen interpretatie geven aan de toepassing van de Wbtv. Naar aanleiding van deze problematiek is, op aanvraag van de Raad voor Rechtsbijstand, een beschrijvend onderzoek verricht. De Raad zal dit rapport gebruiken voor de verbetering van de toeppassing van de Wbtv door de verschillende Justitiedomeinen.

Het documentenonderzoek bestaat uit een onderzoek naar de toepasselijke literatuur en wet- en regelgeving op het gebied van de Wbtv. Tevens bestaat een deel van het onderzoek uit veldonderzoek. Er zijn interviews afgenomen met informanten van vijf Justitiedomeinen (politie, IND, Koninklijke Marechaussee, Openbaar Ministerie en de rechtbank). Ook zijn er vijftig enquêtes afgenomen onder tolken, welke geregistreerd staan in het Rbtv.

Verschillen in uitvoering afnameplicht

Er zijn veel verschillen in de uitvoering van de afnameplicht bij de Justitiedomeinen. De grootste verschillen bevinden zich in het hanteren van een eigen tolkenlijst in plaats van het gebruik van het Rbtv. Daarnaast houden niet alle domeinen zich aan de verplichting tot het opstellen van een schriftelijke verklaring wanneer zij geen gebruik maken van een tolk of vertaler uit het register. Naast de verschillen die betrekking hebben op de uitvoering van de Wbtv zijn er ook een aantal kwalitatieve verschillen betreffende het beleid van de domeinen. Deze verschillen uiten zich in de automatisering, het gebruik van standaard documenten en het overgaan tot het overbrengen van klachten aan de klachtencommissie van Bureau Wbtv.

Werkproces afnameplicht

De bovenbeschreven verschillen bemoeilijken het werkproces van de domeinen betreffende de afnameplicht én het zorgt er voor dat de tolken en vertalers die opgenomen zijn in het register minder vaak worden opgeroepen, dan dat het geval zou zijn wanneer de Wbtv correct wordt uitgevoerd. Om de snelheid, efficiëntie en de kwaliteit met betrekking tot de uitvoering van de afnameplicht te verbeteren is het aan te bevelen een uniforme werkwijze (uitvoering) voor de Justitiedomeinen te ontwikkelen. Niet alleen de uitvoering maar ook de eisen die Justitiedomeinen aan tolken en vertalers stellen dienen te worden geüniformeerd. Ook is het aan te bevelen dat de Raad aan alle Justitiedomeinen (nogmaals) informatie verstrekt omtrent de Wbtv en de Rbtv teneinde de onwetendheid van deze wet- en regelgeving tot een zo laag mogelijk niveau te beperken en zodoende de toepassing van de wet door de Justitiedomeinen te vergroten.

Automatisering en elektronische communicatie

Bij de verbetering van de kwaliteit kan gedacht worden aan het hanteren van hetzelfde automatiseringssysteem bij alle Justitiedomeinen. Nú werken veel domeinen nog met een eigen systeem. Ieder domein kan door deze automatisering effectiever werken. Denk hierbij aan elektronische gegevensuitwisseling en het elektronisch inzenden en verzenden van een screening van een tolk en vertaler. Het kan veel tijd en geld besparen als er een elektronische communicatie tussen de Justitiedomeinen (en overige instanties) tot stand komt.

Het ‘fair trail’ beginsel

Tevens is het aan te bevelen de afnameplicht na te leven met het oog op artikel 6 EVRM. Het niet naleven van de verplichting kan immers zorgen voor een schending van het ‘fair trail’ beginsel van artikel 6 EVRM.* De waarborg dat de tolk of vertaler en zijn of haar werk van voldoende kwaliteit is moet door de rechter worden vastgesteld, maar dit is lastig wanneer de tolk/vertaler niet is opgenomen in het register. Hierdoor staat dus niet vast dat de tolk/vertaler aan de eisen voldoet die het register stelt. Dit kan ervoor zorgen dat de verdachten, vreemdelingen, asielzoekers, etc. in hun verdediging worden geschaad.

Francis Riethoff
 

In juli 2011 heeft Francis haar HBO-Recht afgerond bij de Juridische Hogeschool Avans-Fontys in ‘s-Hertogenbosch. Francis heeft haar afstudeerscriptie geschreven bij de Raad voor Rechtsbijstand in ‘s-Hertogenbosch. Sinds juni 2011 is Francis werkzaam als juridisch medewerker op de sectie letselschade bij Asselbergs en Klinkhamer Advocaten te Etten-Leur.

*Artikel 6 Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden, Rome, 04-11-1950

In de wetgeving voor ondernemers worden vaak uitzonderingen genoemd indien iemand een vrij beroep beoefent. Daarbij denk je snel aan kunstenaars. Maar ook dierenartsen, psychologen, tolken en vertalers vallen onder de noemer 'vrije beroepen'.

Wat zijn vrije beroepen?

Een vrije beroepsbeoefenaar is iemand die wordt ingehuurd om zijn individuele persoonlijke, artistieke en/of academische kwaliteiten. Dit houdt in dat hij voor zijn werkzaamheden niet een ander in zijn plaats mag sturen. Een bedrijfsbeoefenaar mag dat wel. Vrije beroepen zijn beroepen die zelfstandig worden beoefend, dat wil zeggen voor eigen rekening en risico. Het begrip vrij beroep is moeilijk precies te definiëren. In de praktijk komt het er op neer dat het om beroepen gaat die iedereen met de vereiste kennis en vooropleiding zelfstandig kan beoefenen. In veel gevallen gaat het om een vorm van (intellectuele) dienstverlening, zoals advocaten, notarissen, tolken en vertalers die aanbieden.

Vooroordelen

Het vooroordeel dat de beoefenaar van een vrij beroep altijd een zelfstandige zonder personeel (zzp-er) is, of dat vrije beroepen minder gereguleerd zijn door de overheid, is niet zonder meer waar. Vrije beroepen zijn vaak sterk gereguleerd door zowel de overheid als beroepsorganisaties en ook zelfstandigen kunnen personeel in dienst hebben. Ook is het niet zo dat mensen met vrije beroepen nergens staan ingeschreven. Per 1 juli 2008 zijn alle vrije beroepen, waaronder tolken en vertalers, verplicht zich in te schrijven bij de Kamer van Koophandel (KvK). Het Handelsregister is de basisregistratie waarin alle bedrijven en rechtspersonen ingeschreven staan zodat men rechtszekerheid heeft bij het zakendoen.

Het beroep tolk of vertaler

De beroepen tolk en vertaler zijn in Nederland niet wettelijk beschermd of erkend. Iedereen – ongeacht opleiding of achtergrond – kan aan de slag gaan als tolk of vertaler. En er zijn mensen in dit vak werkzaam die uit een ander vak of specialisatie komen. Vooral in minder gangbare talen zijn het regelmatig ‘native-speakers’ die zich via de asielprocedure of gezinshereniging in Nederland hebben gevestigd en nu tolkendiensten voor land- en streekgenoten verrichten.(1) Dit is geen probleem zo lang er voor de opdrachten geen specifieke kwaliteitseisen gelden.

Regulering door de overheid

Sinds 1 januari 2009 is de Wet beëdigde tolken en vertalers (Wbtv) van kracht. Een van de gevolgen is de introductie van het Register beëdigde tolken en vertalers (Rbtv) en de Uitwijklijst. Het Rbtv is een register waarin tolken en vertalers staan ingeschreven die bevoegd zijn om in Nederland als beëdigde tolk en/of beëdigde vertaler werkzaam te zijn. In het register worden tolken en vertalers opgenomen die aan de wettelijke kwaliteitscriteria voldoen. Opdrachtgevers uit het justitiedomein (IND, gerechten, Marechaussee, politie, etc.) zijn verplicht om, voor zover beschikbaar, tolken en vertalers uit het Rbtv in te zetten.

Een beroepsvereniging

Voor de meeste vrije beroepen bestaan er beroepsverenigingen die een bepaalde kwaliteitscontrole hebben. Als de beroepsbeoefenaars zich niet aan de regels houden kunnen zij uit hun beroepsvereniging gezet worden.

Ondanks het feit dat er grote en kleine verenigingen en belangenorganisaties zijn die zich inzetten voor ‘de bevordering van een juist begrip van de taak van vertaler en tolken’, zoals het Nederlands Genootschap van Tolken en Vertalers (NGTV) en de Vereniging Zelfstandige Vertalers (VZV) die ‘opkomen voor de belangen van haar leden’, is er nog weinig solidariteit tussen tolken en vertalers. Het gemis van een representatieve beroepsvereniging speelt tolken en vertalers parten. Vakgenoten worden dikwijls niet gezien als bondgenoten waarmee men zich samen sterk kan maken in een beroepsvereniging die ook voor hen kan onderhandelen voor betere tarieven en arbeidsomstandigheden. Uiteindelijk zal een betere organisatie van tolken en vertalers resulteren in meer status voor de beroepsgroep.

Een overzicht van tolk- en vertaalorganisaties

Een beroepsvereniging komt op voor uw belangen met als speerpunt van het beleid ‘het verbeteren van de positie van tolken en vertalers’, en daarmee de professionalisering van tolken en vertalers. Dat proces gaat hand in hand; immers de beroepsvereniging kan alleen door kwalitatieve tolk- en vertaaldiensten garant staan indien de tolken en vertalers die daarbij zijn aangesloten aan de eisen en kwaliteiten voldoen om voor opdrachtgevers op een professionele wijze te tolken en te vertalen.

Voortdurende professionalisering door opleiding, bijscholing, supervisie en intervisie zijn minimale vereisten die een beroepsvereniging zou moeten stellen aan haar leden om die kwaliteit te kunnen waarborgen. Daarnaast staan de gedragscode en het klachtenreglement garant voor de uitoefening van het beroep van tolk en/of vertaler.

Waar wachten we nog op?

Een representatieve, eenduidige en sterke beroepsvereniging die alle tolken en vertalers vertegenwoordigt, dus voor tolken en vertalers, door tolken en vertalers.

U bent aan zet!

Bronnen:

• (1)Schaarste aan tolken in een multiculturele samenleving, Koen Bron en Merei Lubbe,http://www.anderssonelffersfelix.org/media/dossier/pdf/Handhaven_Tolken.pdf, 04-Dec-2008
• Website Kamer van Koophandel: www.kvk.nl
• Website MKB Servicedesk: www.mkbservicedesk.nl
• Website Bureau btv: www.bureaubtv.nl

www.bureaubtv.nl
Bureau btv is onderdeel van de Raad voor Rechtsbijstand en is door de Minister van Justitie belast met enkele uitvoeringsaspecten van de Wet beëdigde tolken en vertalers. Bureau btv is aangewezen als beheerder van het Register beëdigde tolken en vertalers (Rbtv). Het Bureau btv is tevens gesprekspartner voor diverse partijen uit de tolk- en vertaalbranche en bemant een helpdesk waar vooral tolken, vertalers en hun afnemers vragen voorleggen over de Wbtv, opleidingsmogelijkheden en inschrijving in het Rbtv.

Stichting Nationale Examens Vertaler en Tolk (SNEVT)

www.snevt.nl
U vindt op deze website algemene informatie over de SNEVT en de manier waarop de examens zijn ingericht en worden afgenomen. Het SNEVT examen toetst de startcompetentie van de vertaler of de tolk op HBO-niveau. Ook vindt u antwoord op vragen die geregeld over de examens worden gesteld. De Nederlandse Associatie voor Praktijkexamens is verantwoordelijk voor de logistiek rond de toetsing: www.associatie.nl/examenlijn/34.html.

Tolken Select

www.tolkenselect.nl
Instituut voor Permanente Educatie voor tolken en vertalers. Tolken Select houdt voor u het nieuws en de wetenswaardigheden op uw vakgebied bij. Tolken Select ontwikkelt daarnaast geaccrediteerde bijscholing op maat. Deze actuele cursussen zijn gericht op vaardigheden en kennis voor ambitieuze tolken en vertalers. (Bij)scholing wordt gepland en ontwikkeld in overleg met u!

Vereniging van SIGV voor gerechtstolken en juridisch vertalers

Helaas. Deze informatie is niet langer beschikbaar vanwege een auteursrechtclaim door de voorzitter van de Vereniging SIGV Gerechtstolken en Juridisch Vertalers.

De registergroep

www.registergroep.nl
De Registergroep, een initiatief van een groep registertolken en –vertalers die verontrust is over de verslechterende omstandigheden waaronder zij werken. De Registergroep stelt zich ten doel de economisch slechte positie van alle in het Rbtv geregistreerde tolken en vertalers te verbeteren door middel van een nieuw op te richten belangenorganisatie, speciaal voor deze groep.

NGTV

www.ngtv.nl
Het Nederlands Genootschap van Tolken en Vertalers (NGTV) zet zich in voor de bevordering van een juist begrip van de taak van vertalers en tolken. Het NGTV is een beroepsvereniging met rond 1500 gespecialiseerde vertalers en tolken, voor vaak voorkomende en “kleinere” talen.

VTVtc

http://www.tolkvertaler.com/
De Vereniging van Tolken en Vertalers TC is een onafhankelijke organisatie, die opkomt voor de belangen van haar leden, nu ongeveer 250 in getal, tolken en vertalers, allen freelancers, die via het Tolk- en Vertaalcentrum Nederland (TVcN) hun tolk- en vertaaldiensten verlenen.

ATVO

http://www.atvo.info/
De Alliantie van tolken- en vertalersorganisaties (ATVO) is een samenwerkingsverband van organisaties en verenigingen van tolken en/of vertalers. Doel ATVO: behartigen en coördineren van de collectieve belangen door onder meer haar leden te vertegenwoordigen bij (overheids)instanties die zich bezighouden met wet- en regelgeving voor tolken en vertalers en de organisatiegraad van tolken en vertalers in Nederland te verbeteren.

VZV

www.vzv.info
Vereniging Zelfstandige Vertalers (VZV)
De Vereniging Zelfstandige Vertalers is in 1990 opgericht om de belangen van de zelfstandig werkende professionele vertaler in Nederland te behartigen. Inmiddels is de VZV een netwerk van beroepsvertalers die voorzien in de groeiende behoefte aan kwaliteitsvertalingen. Kandidaat-leden worden grondig getest, niet alleen op hun talenkennis maar ook op hun vakbekwaamheid en vakkennis. Alleen vertalers die aan de strenge toelatingseisen van de VZV voldoen worden tot de vereniging toegelaten.

Stichting Vertalersforum

www.vertalersforum.nl
Het Vertalersforum is een hecht vrouwennetwerk met momenteel 67 aangeslotenen. Wat ooit als regionaal contactpunt voor vertaalsters uit het oosten van het land begon, groeide al snel uit tot een vitale organisatie van professionele tolken en vertalers afkomstig uit alle delen van het land. De stichting wil een forum zijn voor professionele vertalers en/of tolken, voor zowel net afgestudeerden als ervaren mensen. De organisatie rust hierbij volledig op de vrijwillige en enthousiaste inzet van de aangeslotenen.

VVTNN

http://www.vvtnn.nl/
Vereniging Vertalerscontact en Tolkenpool Noord- en Oost-Nederland
De VVTNN is een vereniging van professionele tolken en vertalers. Hoewel de leden van de VVTNN in het noorden en oosten van het land gevestigd zijn strekt hun werkgebied zich ook uit tot de rest van Nederland, en zelfs daarbuiten. De belangrijkste doelstelling van de vereniging is om opdrachtgevers in contact te brengen met gekwalificeerde tolken en vertalers. Sinds de oprichting kwamen via de VVTNN talloze contacten tot stand en werd veel kwaliteitswerk afgeleverd

ATA

www.ataweb.nl
De ATA beoogt een gezamenlijke visie over relevante vraagstukken te formuleren om zo daadkrachtig mogelijk de branche te vertegenwoordigen. Het doel van ATA is: belangenbehartiging door de Nederlandse vertaalbureaus te verenigen, ondersteuning van haar leden en kwaliteitsverbetering van de vertaalbranche.

NBTG

http://www.nbtg.nl/
De Nederlandse Beroepsvereniging Tolken Gebarentaal (NBTG) behartigt de belangen van tolken Gebarentaal in Nederland. De NBTG heeft ook een aantal werkgroepen die bestaan uit leden van de vereniging.

Stichting RTG

http://www.stichtingrtg.nl/
De Stichting Register Tolken Gebarentaal en Schrijftolken registreert in Nederland gekwalificeerde tolken gebarentaal en schrijftolken in een openbaar register.

Nederlandse Schrijftolken Vereniging

http://www.schrijftolk.org/
De beroepsvereniging voor schrijftolken is opgericht door en voor schrijftolken om hun belangen te behartigen bij overheid en cliëntorganisaties. De vereniging is een aanspreekpunt voor overheid, uitvoerders Normbedragenbesluit als het gaat om contracten, tarieven etc. NSV is bovendien een aanspreekpunt voor de verspreid over het land werkende schrijftolken.

stichting vrouwennetwerk vertalers en tolken

http://www.svvt.eu/
De Stichting Vrouwennetwerk Vertalers en Tolken (SVVT), opgericht in 1981, is een netwerk van circa 100 vakvrouwen op het gebied van vertalen en tolken, die elkaar steunen en stimuleren. SVVT biedt collegiaal contact, vergroting vakkennis en opdrachten (via netwerken).

Beroepsvereniging van Zelfstandige Ondertitelaars

http://www.bzo-ondertitelaars.nl/
De belangrijkste doelstellingen van de Beroepsvereniging van Zelfstandige Ondertitelaars (de BZO) zijn het behartigen van de belangen van ondertitelaars en het bevorderen van de kwaliteit. BZO wil deze doelstellingen verwezenlijken door te streven naar eerlijke en geïndexeerde tarieven, het toekennen van indirecte vergoedingen (auteursrechtelijke inkomsten) via daartoe geëigende organisaties en het bevorderen van contacten tussen ondertitelaars. Daarnaast willen de BZO ook het aanzien van het vak bij publiek, media en politiek verhogen door het belang van het werk van ondertitelaars onder de aandacht te brengen.

De Vereniging van Schrijvers en Vertalers

VSenV
http://www.vsenv.nl/
De Vereniging van Schrijvers en Vertalers (VSenV) behartigt de collectieve en individuele belangen van de Nederlandse schrijvers (in vele soorten) en literaire vertalers. De vereniging bestaat uit drie zelfstandige afdelingen: de VvL richt zich op de schrijvers en vertalers van boeken en theaterwerk, het Netwerk Scenarioschrijvers verenigt de scenarioschrijvers voor film, televisie, radio en de nieuwe media en de FreeLancers Associatie (FLA) richt zich op de schrijvers, journalisten en vertalers die op freelance basis werken voor kranten, tijdschriften, websites, etc.

De Vereniging van Vertaalbureaus in Nederland (VViN)

http://www.vvin.nl/
De Vereniging van Vertaalbureaus in Nederland (VViN) wil dé vereniging voor alle vertaalbureaus in Nederland zijn en is ontstaan vanuit de behoefte om vertaalbureaus in Nederland te verenigen. Vertaalbureaus die lid zijn van de VViN streven naar kwaliteit, zorgvuldigheid en diversiteit. Omdat de VViN deze traditie graag in ere houdt, zorgt zij al sinds 1994 voor de belangenbehartiging van de bij haar aangesloten vertaalbureaus.

Kent u nog meer tolk- en/of vertalerorganisaties en –verenigingen? Wij vernemen dat graag van u!

Het werk van een telefoontolk in een asielzoekerscentrum

In een asielzoekerscentrum (AZC) worden telefoontolken ingeschakeld om gesprekken tussen professionals en asielzoekers te vertalen. Veelal worden er brieven voorgelezen en becommentarieerd. Tijdens het gesprek neemt de tolk geen non verbale signalen waar, hij vertaalt formele taal(voorgelezen teksten) en spreektaal (asielzoekers en de professional). Behoudens de talige inhoud, geeft paraverbale input (toon, spreeksnelheid, intonatie) extra informatie over de context en de wijze waarop de professional en de asielzoeker deinhoud interpreteren en waarderen (stemvolume, snel uitgesproken voorgelezen stukken tekst, tegenover langzaam en met nadruk uitgesproken zinnen om het belang ervan te onderstrepen).

De teksten worden opgesteld door de overheid. Door middel van brieven, formulieren en brochures stroomlijnt de overheid in institutioneel bureaucratische omgevingen de voor haar relevante informatie. De teksten representeren de Nederlandse cultuur. Tolken slaan een brug tussen enerzijds de taal en de cultuur van de asielzoeker en de Nederlandse taal en cultuur. Cultuur wordt hier gezien als een dynamisch begrip dat uitspraak doet over wat de dominante groep in een samenleving goed, relevant en normaal vindt. Telefoontolken moeten de inhoud van een boodschap correct en op cultureel gepaste wijze weergeven.

Onderzoek

In 2011 hebben drie studentonderzoekers (*1) van de hbo bacheloropleiding Social Work (ZUYD) in een AZC gesprekken op band opgenomen en vervolgens uitgeschreven volgens sociolinguïstische richtlijnen (SPICES, Klein, 2007). Paraverbale informatie wordt op die manier zichtbaar. Vervolgens analyseerden de studenten de teksten met het TOPOI model van Edwin Hoffman (2009).(*2) Dit gebeurde in het kader van een EU project BRIDGE-IT.(*3) Het project richtte zich op EU formulieren (visa, verblijfsvergunningen et cetera) en op gesproken interacties tussen migranten en professionals in institutionele bureaucratische omgevingen. Het doel is communicatie te verbeteren tussen migranten en professionals.

Interculturele communicatie

De studenten vonden bias op talig, ordenings, organisatorisch (procedureel level) en relationeel vlak. (Hoffman, 2009).(*4) Studenten melden dat professionals de asielzoekers vriendelijk bejegenden en uitleg verstrekten om valkuilen in handelen te voorkomen. Het blijft onduidelijk hoe asielzoekers de professionals waarnemen, professionals vertegenwoordigen de overheid, asielzoekers staan in onmachtsposities ten opzichte van de professionals.

In een AZC zijn asielzoekers langdurig de vragende partij. Ze zoeken uitwegen om aan hun primaire levensbehoeften te voldoen. Claimend gedrag en een zeurende communicatiestijl (een bron van irritatie in contact zeggen professionals) kan hiervan een manifestatie zijn en is daarom mogelijk meer een algemeen menselijke reactie en minder cultuur gerelateerd dan algemeen wordt aangenomen.

Struikelblokken voor tolken

In de vertalingen leverde typisch Nederlandse concepten als “eengezinswoning, portiekflat, galerijflat” problemen op. Deze typisch Nederlandse realiteiten moeten omschreven worden in een vreemde taal. Telefoontolken beschikken niet over fotomateriaal om e.a. visueel voor te kunnen stellen.

Studenten constateerden veel inconsistentie in terminologie van formulieren, de termen “naam, na(men), voornaam, vadersnaam, meisjesnaam, familienaam, surname” vonden ze terug in eenzelfde formulier. Dit veroorzaakt verwarring. Eenduidig gebruik van terminologie leidt waarschijnlijk tot een betrouwbaardere respons.

Vanuit het perspectief van de asielzoeker is de machtsrelatievan de professional duidelijk aanwezig. De portofoon op de tafel tijdens de gesprekken, de eis om vragen in het Nederlands te formuleren (hoeveelste vreemde taal voor de asielzoeker?), de uitspraak: “ we weten je te vinden”, benadrukt wie het voor het zeggen heeft. De tolk vertaalde deze laatste uitspraak op een bijzonder vriendelijker toon en gebruikte een andere bewoording zodat de boodschap zachter overkwam dan mogelijk oorspronkelijk bedoeld door de professional.

Wanneer een asielzoeker een tijdelijke verblijfsvergunning heeft gekregen, komt huisvesting buiten het centrum ter sprake. De voorgelezen brieven stimuleren asielzoekers autonoom te handelen(een waardeoriëntering). In de procedure ontdekten studenten dat enerzijds de asielzoeker wordt bemoedigd zelfstandig op zoek te gaan naar woonruimte, maar dat anderzijds, als de asielzoeker per abuis foutief de COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers) internetcode gebruikt, correctie financieel risico impliceert (tot 2000 euro). De boodschap is dus inconsistent, enerzijds spoort de procedure aan tot autonoom handelen, anderzijds wordt zelfstandig handelen expliciet afgeraden (door de COA professional).

Good practice Nederland

Binnen het Europese BRIDGE-IT project was Nederland de enige EU partner die inkijk bood in een centrum waar vluchtelingen en asielzoekers worden opgevangen. COA medewerkers van het AZC boden volledige medewerking en studentonderzoekers konden ad random gesprekken bijwonen. Dit is bijzonder omdat de werkdruk hoog was in het centrum. Het AZC waar het onderzoek plaatsvond, was een van de eerste AZC’s die begin 2012 haar deuren moest sluiten. Veel bewoners moesten het centrum verlaten. De COA professionals spanden zich in om de menselijke maat in de interacties te borgen. Dit is een mooie kant van het werk in het centrum die tolken mogelijk niet of nauwelijks kunnen waarnemen als ze door de telefoon bemiddelen.

Best practice

Gangbare Nederlandse terminologie, gebruiken en gewoonten vinden hun weerslag in de formulieren, brieven en procedures die door de overheid worden opgesteld. De Nederlandse waardeoriëntering (op tijd komen, autonoom handelen, de verwachting van een gepast assertieve respons )is duidelijk traceerbaar in de interacties (schriftelijk en mondeling). De tolk vervult een brugfunctie tussen talen en culturele oriënteringen en probeert boodschappen zo adequaat mogelijk over te brengen. Het spreekt vanzelf dat hoe groter de kloof tussen mensen, competenties en culturen, hoe moeilijker de opdracht wordt om dit te overbruggen.

Het zou mooi zijn als opstellers van overheidstekstenmeer vanuit het perspectief van de doelgroep werken, dit verhoogt de efficiëntie van de bureaucratie. Kwaliteit wordt geborgd als informatie toegankelijk is, de toegankelijkheid van de bureaucratische instellingen is graadmeter van het integratiebeleid in een land. Tolken vervullen hierin een belangrijke rol, maar kunnen geen ijzers breken met hun stem!

Conclusie

In een AZC (een bureaucratische overheidsinstelling) lezen professionals teksten voor aan asielzoekers die middels telefoontolken worden vertaald . Deze teksten zijn vanuit Nederlands perspectief door de overheid opgesteld. Ze bevatten concepten (talige en waardeoriëntaties) die voor de asielzoekers geen realiteiten zijn. Bovendien worden vanuit humanitair oogpunt sommige richtlijnen mondeling door de professionals toegelicht waardoor inconsistente boodschappen worden doorgegeven (wel autonoom handelen, niet autonoom handelen). De telefoontolk smeed een brug tussen de taal, cultuur en werkelijkheid van de professional en de asielzoeker. De telefoontolk ziet de interactietussen de professional en de asielzoeker niet, extra informatie over de betekenisoverdracht is afkomstig van paraverbale informatie. Tolkbemiddeling gaat mogelijk efficiënter als er visuele communicatiemiddelen worden ingezet

Verbeterpunten liggen echter vooral in interculturele aanpassing van de overheidsteksten. De toegankelijkheid vergrotenvoor de doelgroep bevordert efficiëntere betekenisoverdracht, wat een win win situatie oplevert voor alle partijen.

Verwijzingen en literatuur

1. Twee studentonderzoekers hebben zelf acht jaar in een asielcentrum gewoond. Klik op: http://bridge-it.communicationproject.eu/, (klik op newsletter 3 – 4 en 5)
2. Het TOPOI model van Edwin Hoffman steekt in op (T) talige aspecten in communicatie (non-verbale en verbale) – op (O) Ordeningsaspecten– werkelijkheden en visie – (P) staat voor Persoon en slaat op betrekkingsaspecten en op persoonskenmerken- (O) is de organisatie, de context en (I) staat voor ieders intentie of motivatie om de interactie te doen slagen of mislukken.
3. BRIDGE-IT http://bridge-it.communicationproject.eu/ BRIDGE-IT is een Grundtvig Life Long Learning (LLL) project waaraan verschillende Europese partners deelnemen. Na registratie (klik op platform/ en vervolgens op registratie) kan je gratis de e-learning tools gebruiken. http://lnx.bridge-it.communicationproject.eu/web/htdocs/bridge-it.communicationproject.eu/dokeos/index.php
4. Hoffman, E. (2009). Interculturele gespreksvoering. Theorie en praktijk van het TOPOI model. Bohn Stafleu en van Loghum.

• COA : Central Agency for the Reception of Asylum Seekers (COA) (www.coa.nl/en/about-coa) consulted 16th October 2012.
• Klein, G.B. ed. (2007). SPICES GUIDELINES. A training methodology for intercultural communication inInstitutional settings. Perugia: Key & Key Communications (with contributions by Gabriella B. Klein, Sandro Caruana, Koffi M. Dossou, David Lasagabaster, Galya Mateva, Nataša Pirih Svetina, Johannes Schwitalla).
• Temmerman, R. (2011). Researching plurilinguistic competences in specialized domains. Looking for means to prevent exclusion. In: European Journal of Language Policy.
• Wekker, G. (2002). Nesten bouwen op een winderige plek. Denken over gender en etniciteit in Nederland. In: Tijdschrift voor genderstudies, ISSN 1388-3186. Vol. 5 (2002), afl. 3 pp.24-33.

Hilde van Schaeren, [email protected]

Hilde heeft tien jaar lang op de hbo vertaleropleiding Maastricht als tolk-vertaler Russisch –Nederlands gewerkt en zo veel praktijkervaring opgedaan. Zij werkt momenteel bij de hbo Social Work en zet zich in om interculturele communicatie en interculturele zorg- & dienstverlening te verbeteren. (Zuyd Hogeschool). In het EU project BRIDGE-IT was zij de Nederlandse partner in het project.

Schaeren, H. van & Kucher, K. (2012). Intercultural communication in a Dutch refugee center. Interactions between a professional and a migrant.To be published on http://bridge-it.communicationproject.eu.